Kiedy nie zapłacimy podatku od darowizny udziałów? Część druga

W poprzedniej części artykułu wyjaśniono kwestie ogólne dotyczące podatku od spadków. A także darowizn w przypadku darowizny udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością.

Kto jest zwolniony z podatku od darowizny?

Jak już wspomniano w przypadku darowizn udziałów, zwolniona z obowiązku odprowadzenia podatku od spadków i darowizn jest najbliższa rodzina darczyńcy jeśli, zgodnie z art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, w terminie sześciu miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego zgłoszą oni nabycie własności praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego. Obowiązek zgłoszenia nieodpłatnego nabycia udziałów nie występuje w sytuacji, gdy darowizny dokonano na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego. Dodatkowo nie ma potrzeby zgłaszania nabycia własności praw majątkowych jeśli wartość majątku nabytego łącznie od tego samego darczyńcy w okresie pięciu lat, które poprzedzały rok, w którym nastąpiło ostatnie zbycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych nie przekracza kwoty wolnej od podatku, jaką przewiduje ustawodawca.

Zgodnie z art. 9 § 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn opodatkowaniu podlega jedynie pozyskanie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 9637 zł jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej – mowa o małżonku, zstępnych (dzieciach i wnukach), wstępnych (dziadkach, rodzicach), pasierbie, zięciu, synowej, rodzeństwie, ojczymie, macosze, teściach. Jeśli natomiast nabywca znajduje się w obrębie II grupy podatkowej (wśród której ustawodawca wymienia: zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych) a jego wartość nie przekroczy 7276 zł również zwolniony jest z uiszczenia na rzecz fikusa o podatku od spadków i darowizn. Limit zwolnienia dla III grupy podatkowej, a więc dla wszystkich, których nie uwzględniono w poprzednich grupach, wynosi 4902 zł.

Darowizna a przychód

Pozostaje jeszcze kwestia podatku PIT oraz PCC w kontekście darowizny udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością. Należy mieć na uwadze, że darowizna udziałów podlega jedynie przepisom o podatku od spadków i darowizn. Oznacza to dla osoby obdarowanej, że darowizna nie może zostać zakwalifikowana jak przychód podlagający opodatkowaniu PIT. Wśród przysługujących udziałowcom praw majątkowych są udziały w kapitale spółki, a więc w konsekwencji związane są z nimi pewne prawa korporacyjne w stosunkach między spółką a udziałowcami. Zgodnie z powyższym, wszelkie przychody osiągnięte w związku z otrzymaniem darowizny udziałów w spółce kapitałowej, posiadającej swoją siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwolnione są co do zasady z omawianego obowiązku podatkowego – wyjaśnia Robert Tomaszewski z portalu www.saveinvest.pl.

Warto pamiętać również, że same umowy darowizn, w części dotyczącej przejęcia przez osobę obdarowaną długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy, podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych – zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. d ustawy o PCC. Z definicji za dług w przypadku darowizny uznaje się wszelkie pieniężne roszczenia cywilnoprawne, które związane są z przedmiotem darowizny, włączając w to roszczenia obdarowanego w związku z jego nakładami na sam przedmiot darowizny.

Natomiast wspomniany ciężar to inne od długu obciążenie nabytej rzeczy lub prawa, które ingerując w wartość rynkową tego prawa lub rzeczy, prowadzi do jej zmniejszenia. Podatek od czynności cywilnoprawnych pobiera się tylko od długów, ciężarów i określonych zobowiązań w sytuacji, gdy osoba obdarowana zobowiązana zostanie osobiście świadczyć na rzecz darczyńcy lub osób trzecich. Chodzi więc o takie sytuacje, gdy osoba ustanawiająca darowiznę posiada zobowiązania lub długi osobiste. Analogicznie, ponieważ darowizna udziałów w spółce nie jest powiązana z przekazaniem i przejęciem długów, ciężarów lub zobowiązań, nie powstaje obowiązek uiszczenia od niej podatku od czynności cywilnoprawnych.