Hipoteka – wszystko, co trzeba o niej wiedzieć

Hipoteka to jedno z ograniczonych praw rzeczowych i jednocześnie instytucja, której bardzo nie lubią nabywcy nieruchomości. Tymczasem „nie taki diabeł straszny” – komentuje Bartłomiej Kuźniar – Koordynator Projektów Inwestycyjnych w firmie Saveinvest Sp. z o.o. – portal www.saveinvest.pl. Co należy wiedzieć o tej specyficznej konstrukcji?

Dlaczego kupujący boją się hipoteki?

Dokonując zakupu nieruchomości, niejednokrotnie spotykamy się z informacją o obciążeniu jej hipoteką. Dla wielu jest to element odstraszający. Nawet jeżeli działka, dom lub mieszkanie idealnie spełnia nasze potrzeby, rezygnujemy z atrakcyjnej oferty. Zupełnie niepotrzebnie, ponieważ z hipoteką można sobie poradzić. Wystarczy posiadać kilka podstawowych informacji na jej temat. W ramach tego szczególnie istotna jest wiedza o tym, w jaki sposób można wykreślić hipotekę z księgi wieczystej. – wskazuje Bartłomiej Kuźniar – Koordynator Projektów Inwestycyjnych w firmie Saveinvest Sp. z o.o. – portal www.dzialkanadmorzem.pl.

Czym właściwie jest hipoteka?

Instytucja hipoteki została najszerzej opisana w ustawie z 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece. Zgodnie z art. 65 ust. 1 tej regulacji: w celu zabezpieczenia oznaczonej wierzytelności, wynikającej z określonego stosunku prawnego, można nieruchomość obciążyć prawem, na mocy którego wierzyciel może dochodzić zaspokojenia z nieruchomości bez względu na to, czyją stała się własnością, i z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi właściciela nieruchomości. Inaczej mówiąc, hipotek stanowi zabezpieczenie określonego długu. Może mieć on postać kredytu hipotecznego albo też innej, zaciągniętej pożyczki lub zobowiązania.

Co może być przedmiotem hipoteki?

Zresztą przedmiotem hipoteki mogą być także inne elementy. Po pierwsze użytkowanie wieczyste wraz z budynkami i urządzeniami na użytkowanym gruncie, stanowiącymi własność użytkownika wieczystego. Po drugie spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu. Po trzecie natomiast wierzytelność zabezpieczona hipoteką. Można nawet obciążyć część ułamkową nieruchomości, o ile stanowi ona udział współwłaściciela, a także przysługujący współuprawnionemu udział we wspólności innych praw niż nieruchomość, wskazanych wyżej – wymienia Bartłomiej Kuźniar.

Jak powstaje hipoteka?

Aby hipoteka w ogóle powstała, konieczne jest dokonanie wpisu w księdze wieczystej. Robi się to poprzez złożenie wniosku na stosownym formularzu, wraz z dołączeniem odpowiednich dokumentów. Może tego dokonać zarówno wierzyciel, jak i dłużnik. Każdorazowo, decydując się na zakup nieruchomości, warto zatem przeanalizować treść księgi wieczystej. Wszelkie jej obciążenia znajdziemy w dziale III. Z kolei informacja o hipotece pojawi się w dziale IV. Możemy tam znaleźć nie tylko wskazanie, jakiej wierzytelności dotyczy hipoteka, ale również określenie jej wysokości, waluty oraz wierzyciela hipotecznego.

Kiedy hipoteka może zostać wykreślona z księgi wieczystej?

W momencie spłacenia długu hipoteka wygasa, ale nie znika automatycznie z księgi wieczystej. Aby wykreślono wpis, należy podjąć kilka, obowiązkowych kroków. W tym celu trzeba złożyć stosowny wniosek na formularzu, udostępnionym na stronie właściwego sądu (formularz KW-WPIS). Konieczne jest przy tym załączenie dowodów, dokumentujących fakt spłacenia długu. Warto zatem pozyskać oświadczenie wierzyciela, iż wszelkie wierzytelności, objęte długiem hipotecznym zostały spłacone. Chodzi nie tylko o należność główną, ale również ewentualne odsetki, a zatem wszystko, co wynikało z pierwotnie zawartej umowy. Wniosek o wykreślenie hipoteki należy opłacić. Opłata sądowa z tego tytułu wynosi 100 zł za każdą hipotekę.

Jak uzyskać zaświadczenie od wierzyciela?

Jeżeli hipoteka była związana z kredytem, najczęściej o takie zaświadczenie z banku, należy również wystąpić przy użyciu specjalnego wniosku. Instytucje finansowe najczęściej wydają taki dokument „od ręki” albo należy na niego poczekać kilka dni – wskazuje Bartłomiej Kuźniar. Warto zweryfikować, czy wydane zaświadczenie posiada wszelkie niezbędne elementy, które pozwolą na wykreślenie hipoteki, a zatem numer księgi wieczystej, pełne dane dłużnika, pełne dane wierzyciela, tytuł hipoteki (na przykład określenie umowy), wysokość hipoteki, a także potwierdzenie całkowitej spłaty długu objętego hipoteką.

Hipoteki nie należy się bać

„Zanim zatem zrezygnujemy z zakupu nieruchomości, która obciążona jest hipoteką, warto sprawdzić kilka podstawowych informacji na jej temat. Być może to obciążenie już dawno wygasło i czeka jedynie na dokonanie stosownego wpisu o wykreśleniu” – podsumowuje Bartłomiej Kuźniar – Koordynator Projektów Inwestycyjnych w firmie Saveinvest Sp. z o.o. – portal www.saveinvest.pl.