Darowizna mieszkania – jak zrobić to skutecznie?

Często podejmujemy się określonych inwestycji z myślą o przyszłości naszych dzieci i wnuków. Chcemy, aby miały lepszy start, dlatego z myślą o nich kupujemy dom lub mieszkanie. Z czasem, po spłaceniu kredytu, zamierzamy natomiast przekazać im ten „prezent”. Jak to zrobić, aby uniknąć negatywnych konsekwencji podatkowych? Na to pytanie odpowiada Robert Tomaszewski – Prezes Zarządu w firmie Saveinvest Sp. z o.o. – portal www.saveinvest.pl.

Czym jest umowa darowizny?

Zgodnie z przepisami ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Z tego wynika, że każda osoba może przekazać na rzecz każdej innej osoby część swojego majątku – zarówno w postaci ruchomości, jak i nieruchomości. W zależności od tego, co będzie przedmiotem darowizny należy jednak zwrócić uwagę na formę, w jakiej jej dokonano. Mając natomiast na względzie osobę przekazującego darowiznę i obdarowanego, a właściwie ich relacje, przekazanie darowizny może wiązać się z różnymi obowiązkami podatkowymi – wskazuje Robert Tomaszewski.

Darowizna nieruchomości tylko w formie aktu notarialnego

Oświadczenie darczyńcy nie może zostać złożone w dowolny sposób. Powinno bowiem przybrać formę aktu notarialnego – zwłaszcza, jeżeli chodzi o przekazanie nieruchomości. Wybierając się do notariusza, trzeba skompletować pewne, wymagane dokumenty. Konieczne będzie w szczególności ustalenie numeru księgi wieczystej i wartości rynkowej mieszkania, uzyskanie zaświadczenia naczelnika urzędu skarbowego, iż został zapłacony podatek od spadków i darowizn lub o tym, że nabycie jest zwolnione od podatku. Przed notariuszem trzeba będzie też podać podstawowe dane osobowe stron. Jeżeli natomiast chodzi o darowiznę spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, należy przedłożyć zaświadczenie ze spółdzielni mieszkaniowej o przysługującym prawie do lokalu, a także zaświadczenie o braku zaległości w opłatach eksploatacyjnych oraz zaświadczenie z ewidencji ludności o braku zameldowania w danym lokalu.

Darowizna – ile kosztuje przeniesienie własności nieruchomości?

Dokonując darowizny nieruchomości przed notariuszem, należy uwzględnić, iż niesie to za sobą określone koszty. W ramach tego można wymienić: wynagrodzenie notariusza, podatek VAT od taksy notarialnej, opłatę sądową, a także koszt wypisów aktu notarialnego. Jeśli chodzi o pierwszy wydatek, w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z 28 czerwca 2004 r. w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej stwierdzono, że stawka ta uzależniona jest od wartości przekazywanej nieruchomości. Jeżeli jej wartość mieści się w granicach od 60.000 zł do 1.000.000 zł, wynagrodzenie notariusza wyniesie 1010 zł oraz 0,4 procent od nadwyżki powyżej 60.000 zł. Przy nieruchomości wartej milion złotych będzie to zatem tak naprawdę aż 4.770 zł. Dodatkowo usługi notariusza podlegają opodatkowaniu VAT w standardowej wysokości 23 procent. Należy też mieć na uwadze obowiązek wpisania zmiany do księgi wieczystej przekazywanej nieruchomości. Zmiana właściciela to koszt 200 złotych. Prawdopodobnie będą nam też potrzebny wypisy aktu notarialnego. Maksymalna stawka to 6 zł za każdą, rozpoczętą stronę.

Darowizna a obowiązki podatkowe

Dodatkowo darowizna nieruchomości wiąże się z określonymi obowiązkami podatkowymi. Z perspektywy nabywcy nieruchomości należy mieć na uwadze przepisy ustawy z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn. Do ustalenia wysokości zobowiązania konieczne jest określenie grupy podatkowej, do której zaliczany jest nabywca. Im wyższa grupa, tym wyższe zwolnienie – wskazuje Robert Tomaszewski.

Darowizna – warto czy nie?

Z punktu widzenia kosztów, korzystniejsze jest przekazanie własności nieruchomości w drodze spadkobrania. Najlepiej zatem sporządzić kompleksowy testament, który dzieli określone części majątku pomiędzy poszczególnych spadkobierców. Chcąc natomiast zabezpieczyć się przed ewentualnymi roszczeniami o zachowek, dobrym rozwiązaniem jest podpisanie umowy dożywocia – radzi Robert Tomaszewski.