Najem na cele mieszkaniowe a VAT

Zwolnienie podatkowe czy 8 procent VAT? Przed takim dylematem stanął Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie. Wyrokiem z 16 stycznia 2020 r. ostatecznie przyznał, że najem powinno się opodatkować. Kto zyska na takim rozwiązaniu?

Opłaca się inwestować w nieruchomości

Wartość nieruchomości rośnie z roku na rok, a dodatkowo można zarobić dzięki instytucji najmu. Im atrakcyjniejsza lokalizacja takiej nieruchomości tym większy zysk jej właściciela. Należy jednak uważać na zawieranie umowy najmu działki, domu lub mieszkania z przedsiębiorcami. W takim przypadku kwestie podatkowe mogą się bowiem nieco różnić, od tradycyjnego najmu, dokonywanego między osobami fizycznymi. O czym warto pamiętać? Przede wszystkim o podatku od towarów i usług, zwanym również podatkiem VAT.

Podatek VAT – zmora przedsiębiorców

Najbardziej problematycznym zagadnieniem w ramach wynajmu nieruchomości przedsiębiorcy jest podatek VAT. Co do zasady każda transakcja generuje bowiem taki obowiązek podatkowy. W tym zakresie istnieją jednak pewne wyłączenia. Podatnicy od lat toczą spory z fiskusem, w jaki sposób należy je rozumieć i kiedy właściwie obowiązuje zwolnienie. Przykładem może być wynajmowanie nieruchomości z przeznaczeniem jej na noclegi dla swoich pracowników. O ile szala wydaje się przechylać na korzyść nieistnienia zwolnienia z VAT, problem tkwi również w samej stawce tego podatku. 23 procent, a może 8 procent? W jaki sposób należy kwalifikować taką transakcję? Na te pytania musiał niedawno odpowiedzieć Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie.

Niejasne przepisy ustawy o VAT

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy o VAT – zwalnia się od podatku usługi w zakresie wynajmowania lub wydzierżawiania nieruchomości o charakterze mieszkalnym lub części nieruchomości, na własny rachunek, wyłącznie na cele mieszkaniowe. No ale czy wynajmowanie mieszkania dla swoich pracowników powinno korzystać ze zwolnienia? Czy są to faktycznie cele mieszkaniowe? Fiskus stoi raczej na stanowisku, że skoro przedmiotem umowy jest wynajem nieruchomości z przeznaczeniem na cele mieszkaniowe, to zastosowanie ma zwolnienie z VAT. Nie jest przy tym ważne, że pracownicy nie są stroną umowy. W ich imieniu działa bowiem najemca. Stanowisko fiskusa jest jednak szeroko krytykowane. Zapadły już trzy wyroki, prezentujące odmienne stanowisko. Raz na ten temat wypowiedział się Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku, innym razem Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, no i w najnowszym orzeczeniu również Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie. Ich wyroki są jednak wciąż nieprawomocne.

Zwolnienie od VAT korzystne dla osób fizycznych

Zwolnienie od VAT w pewnym zakresie jest korzystne dla osób fizycznych, wynajmujących swoje nieruchomości. Dzięki takiej interpretacji przepisów, wynajmując dom lub mieszkanie przedsiębiorcy, nie muszą rejestrować się dla celów VAT. W przeciwnym razie, bez konieczności rejestracji dla celów VAT mogliby osiągać tylko ograniczony przychód – do limitu 200 tysięcy złotych rocznie. Dla osób, żyjących z najmu nieruchomości i mających co najmniej kilka domów lub mieszkań, to raczej kiepska wiadomość. Musieliby bowiem pilnować tego, aby każdego miesiąca nie przekroczyć kwoty 16 tysięcy złotych.

Najem na cele mieszkaniowe a usługi związane z zakwaterowaniem

Na razie wygrała jednak druga koncepcja. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie, w swoim wyroku potwierdził bowiem, że należy rozróżnić najem „na cele mieszkaniowe” i usługi, związane z zakwaterowaniem. Pracownicy najemcy korzystają bowiem z pomieszczeń mieszkalnych jedynie tymczasowo, na czas pobytu związanego z pracą, co nie warunkuje zamiaru stałego miejsca zamieszkania tych osób. Kto ostatecznie wygra tę batalię? Prawdopodobnie finał sprawy będzie miał miejsce przed Naczelnym Sądem Administracyjnym – podsumowuje Robert Tomaszewski – Prezes Zarządu w firmie Saveinvest Sp. z o.o.