Kiedy mamy do czynienia z samowolą budowlaną? Jakie kroki powinien podjąć inwestor w celu zalegalizowania takiego obiektu?
W polskim prawodawstwie brak jest jednoznacznej definicji samowoli budowlanej. Zwyczajowo natomiast za taką uznaje się nie tylko wybudowanie obiektu bez pozwolenia na budowę. A już samo przystąpienie do robót budowlanych bez pozwolenia lub bez zgłoszenia sprawy, lub też w sytuacji, gdy starosta sprzeciwił się zamiarowi wykonania robót, które objęte są obowiązkiem zgłoszenia. Roboty, które wymagają pozwolenia na budowę możliwe są do podjęcia tylko, gdy takim orzeczeniem się dysponuje. W przypadku natomiast zgłoszenia by rozpocząć roboty zazwyczaj trzeba poczekać 30 dni. Starosta ma prawo w ich trakcie zgłosić swój sprzeciw co do zamierzeń inwestora.
W praktyce do samowoli dochodzi często już na etapie samego użytkowania wybudowanego obiektu. Wtedy, gdy właściciele decydują się na jego nadbudowę lub rozbudowę, nie występując wcześniej z prośbą o wydanie stosownych pozwoleń. Popełnienie samowoli budowlanej możliwe jest także w stosunku do budynków, które nie są objęte bezpośrednio potrzebą uzyskania pozwolenia na budowę. Ale co do których konieczne jest zgłoszenie. Bardzo ważna jest kwestia ustalenia daty popełnienia samowoli. To od niej bowiem zależy jakie przepisy zastosuje się w trakcie dochodzenia przeciwko inwestorowi, z jakimi konsekwencjami może się liczyć. Decyzję o tym, czy nastąpiło przekroczenie przepisów prawa budowlanego podejmuje powiatowy inspektor nadzoru budowlanego. Można się od niej odwołać do wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego lub później złożyć skargę do wojewódzkiego sądu administracyjnego.
Bartosz Antos z portalu www.saveinvest.pl przypomina, że legalizacja to nie obowiązek inwestora, ale uprawnienie, które pozwoli mu na uniknięcie rozbiórki wzniesionego obiektu. Inwestor może skorzystać z prawa do legalizacji. W żaden jednak sposób prawnie nie jest do podjęcia takich działań przymuszony. Warto mieć jednak na uwadze, że wśród uprawnień inspektora nadzoru budowlanego widnieje możliwość skierowania danej sprawy do sądu. Według art. 90 prawa budowlanego roboty budowlane podjęte z naruszeniem obowiązujących przepisów skutkować mogą odpowiedzialnością karną. Może być to kara grzywny, kara więzienia lub ograniczenia wolności.
W przypadku legalizacji budowy wzniesionej bez pozwolenia powiatowy inspektor nadzoru budowlanego w trakcie dochodzenia, czy faktycznie wzniesiony obiekt podlega pod kategorię samowoli budowalnej opiera się na przesłankach zawartych w prawie budowlanym, a precyzyjniej na art. 48 (omawia problem budowy i rozbudowy bez pozwolenia na budowę zarówno całego obiektu, jak i jego części), art. 49b (porusza problem budowy i rozbudowy bez zgłoszenia) i art. 50-51. Swoje działania inspektor zaczyna od weryfikacji, czy budowa spełnia obowiązujące przepisy techniczno-budowlane oraz przepisy o zagospodarowaniu przestrzennym terenu. Jeśli uzna, ze powstała nielegalnie budowla spełnia te warunki potwierdzi możliwość legalizacji wzniesionej konstrukcji i wyda odpowiednie postanowienie uwzględniając w nim czas i warunki legalizacji konkretnego przypadku samowoli.
Jeśli natomiast obiekt nie będzie właściwy pod kątem przesłanek prawnych, inwestor nie podejmie stosownych działań w ogóle lub też nie zdąży załatwić w terminie niezbędnych formalności by obiekt zalegalizować, inspektor wyda nakaz rozbiórki. Podobna procedura obowiązywać będzie w przypadku prac budowlanych podjętych bez zgłoszenia lub pomimo wyrażenia przez starostę swojego sprzeciwu.
Warto także przypomnieć, że pojęcie samowoli nie musi koniecznie odnosić się do całości obiektu. Swoim zasięgiem może objąć również tylko jego część. Wydany wtedy przez inspektora nadzoru budowlanego nakaz rozbiórki oczywiście dotyczyć będzie tylko i wyłącznie części wybudowanej bez pozwolenia lub zgłoszenia. O ile ta część będzie na tyle samodzielna aby można dokonać jej rozebrania bez niepotrzebnej ingerencji w pozostałą, postawioną zgodnie z prawem, częścią obiektu.
W kolejnej części artykułu: wykaz dokumentów, jakie skompletować musi inwestor jeśli zdecyduje się na skorzystanie z prawa do legalizacji samowoli oraz wysokość opłaty legalizacyjnej.
Wybierz inwestycję:
PRZED:
Działka inwestycyjna
59 zł / m2
53 zł / m2
45 zł / m2
65 zł / m2
39 zł / m2
30 zł / m2
430 zł / m2
375 zł / m2
PO:
Działka budowlana z
infrastrukturą
245 zł / m2
280 zł / m2
244 zł / m2
350 zł / m2
181 zł / m2
200 zł / m2
1476 zł / m2
716 zł / m2
Co zrobiliśmy:
Wydzieliliśmy wszystkie działki
Przekształciliśmy wszystkie działki na budowlane
Uzyskaliśmy pozwolenia na budowę
Podłączyliśmy działki do sieci energetycznej
Podłączyliśmy sieć wodociągową do działek
Wydzieliliśmy wszystkie działki
Przekształciliśmy wszystkie działki na budowlane
Utwardziliśmy drogę
Podłączyliśmy działki do sieci energetycznej
Podłączyliśmy działki do sieci gazowej
Podłączyliśmy działki do sieci wodociągowej
Wydzieliliśmy wszystkie działki
Przekształciliśmy wszystkie działki na budowlane
Utwardziliśmy drogę
Podłączyliśmy działki do sieci energetycznej
Podłączyliśmy działki do sieci gazowej
Podłączyliśmy działki do sieci wodociągowej
Wydzieliliśmy wszystkie działki
Przekształciliśmy wszystkie działki na budowlane
Utwardziliśmy drogę
Podłączyliśmy działki do sieci energetycznej
Podłączyliśmy działki do sieci wodociągowej
Podłączyliśmy działki do sieci gazowej
Wydzieliliśmy wszystkie działki
Utwardziliśmy drogę
Uzyskaliśmy decyzję o warunkach zabudowy
Podłączyliśmy działki do sieci energetycznej
Wydzieliliśmy wszystkie działki
Utwardziliśmy drogę
Przekształciliśmy wszystkie działki na budowlane
Podłączyliśmy działki do sieci energetycznej
Podłączyliśmy działki do sieci wodociągowej
Wydzieliliśmy wszystkie działki
Przekształciliśmy wszystkie działki na budowlane
Utwardziliśmy drogę
Podłączyliśmy działki do sieci energetycznej
Podłączyliśmy działki do sieci wodociągowej
Podłączyliśmy działki do sieci gazowej
Wydzieliliśmy wszystkie działki
Przekształciliśmy wszystkie działki na budowlane
Uzyskaliśmy pozwolenia na budowę
Podłączyliśmy działki do sieci gazowej
Podłączyliśmy działki do sieci wodociągowej
Podłączyliśmy działki do sieci energetycznej
Inwestycja
czas inwestycji w miesiącach
zysk w skali roku
Całkowity zysk z inwestycji
Enklawa Dziwnówek
46 miesięcy
24,42%
131,06%
Mielno Marina
59 miesięcy
20,07%
145,75%
Gąski
186 miesięcy
13,59%
620,34%
Koniusza
72 miesiące
12,41%
101,74%
Jaworek
37 miesięcy
19,32%
72,41%
Gąski I
105 miesięcy
11,47%
158,63%
Mielenko II
34 miesiące
57,80%
264,15%
Osada Jaworek sektor C
49 miesięcy
32,89%
219,39%
Smołdzino
53 miesiące
20,73%
129,83%
Mielenko II
55 miesięcy
6,93%
35,93%
Mielno Marina
41 miesięcy
36,93%
192,63%
Jaworek Sektor C
54 miesiące
37,25%
315,74%
Jaworek Sektor C
54 miesiące
37,35%
317,08%
Kameralne Kładno
50 miesiące
22,02%
129,15%
Gąski I 650
142 miesiące
12,02%
283,25%
Smołdzino
61 miesięcy
21,44%
168,46%
Smołdzino
61 miesięcy
21,44%
168,46%
Smołdzino
60 miesięcy
15,60%
106,44%
Mielenko
75 miesięcy
13,00%
114,71%
Mielenko II
53 miesiące
10,51%
55,47%
Mielno Molo
24 miesiące
24,68%
55,46%
Gąski II 950
59 miesięcy
10,29%
61,87%
Mielenko
72 miesiące
10,17%
78,82%
Mielenko
64 miesiące
8,25%
52,62%
Mielenko
64 miesiące
8,28%
52,88%
Chłopy
57 miesięcy
7,68%
42,11%
Chłopy
57 miesięcy
9,12%
51,38%
Wytowno
75 miesięcy
7,81%
60,04%
Gąski I 650
39 miesięcy
10,46%
38,18%
Wytowno
74 miesiące
8,22%
62,79%
Chłopy
55 miesięcy
5,41%
27,34%
Smołdzino
53 miesiące
16,11%
93,45%
Mielenko II
33 miesiące
10,06%
30,17%
Gąski I 650
29 miesięcy
7,44%
18,93%
Chłopy
43 miesiące
6,60%
25,74%
Przesuń, żeby zobaczyć wszystkie kolumny