Jakie czynniki decydują o ważności operatu szacunkowego nieruchomości?

Operat szacunkowy to dokument, który może się przydać w wielu różnych sytuacjach. Właśnie dlatego warto mieć podstawową wiedzę na jego temat. Jakie czynniki decydują o jego ważności? Czym ważność różni się od aktualności? W jaki sposób przedłużyć aktualność operatu szacunkowego?

Czym jest operat szacunkowy nieruchomości?

Operat szacunkowy to pisemna opinia o wartości nieruchomości, sporządzana przez rzeczoznawcę majątkowego. Ten dokument może się przydać w różnych sytuacjach. Na przykład wtedy, gdy sprzedajemy lub kupujemy określoną nieruchomość albo gdy chcemy wziąć kredyt hipoteczny. To oficjalny urzędowy dokument, który można wykorzystać nie tylko w relacjach z osobami prywatnymi lub przedsiębiorcami. Operat szacunkowy może również stanowić dowód w sprawie sądowej lub prowadzonej przez określony organ administracji publicznej. Jeżeli to sąd lub organ administracji publicznej zleca sporządzenie operatu, wtedy wykonuje go biegły sądowy, a sam operat jest opinią.

Kiedy sporządza się operat szacunkowy?

Operat szacunkowy sporządza się np. w związku ze sprzedażą lub zakupem nieruchomości. Przyda się również wtedy, gdy chcemy wziąć kredyt hipoteczny. Dodatkowo o takiej opinii warto pomyśleć w przypadku podziału majątku, ustalenia wartości masy spadkowej, aktualizacji opłat za użytkowanie wieczyste nieruchomości, dochodzenia odszkodowania z różnych tytułów, egzekucji z nieruchomości, wnoszenia wkładu w postaci nieruchomości do spółki kapitałowej i tak dalej – wymienia Bartłomiej Kuźniar – Koordynator Projektów Inwestycyjnych w firmie Saveinvest Sp. z o.o.

Kiedy operat szacunkowy jest ważny?

Przede wszystkim należy zwrócić uwagę, że czym innym jest ważność, a czym innym aktualność operatu szacunkowego. Operat jest ważny, jeżeli zostanie sporządzony przez osobę uprawnioną oraz będzie zawierał wszystkie podstawowe elementy wyceny. Musi zatem wskazywać podstawy prawne wydania oraz uwarunkowania dokonanych czynności, stosowne obliczenia i końcowy wynik wyceny. Z kolei aktualność to inaczej jego przydatność dowodowa. Każdy operat szacunkowy może być wykorzystywany do celu, dla którego został sporządzony, przez okres 12 miesięcy od daty jego sporządzenia. Wyjątek stanowi sytacja, gdy wystąpiły zmiany uwarunkowań prawnych lub istotne zmiany czynników. Te czynniki to między innymi rodzaj i położenie nieruchomości, przeznaczenie jej w planie miejscowym, stan nieruchomości, a także dostępne dane o cenach, dochodach i cechach nieruchomości podobnych.

Jak przedłużyć ważność operatu szacunkowego?

Co do zasady operat szacunkowy jest aktualny przez 12 miesięcy od daty jego sporządzenia. Tę aktualność można jednak przedłużyć. Operat szacunkowy może być wykorzystywany po upływie tego okresu, po potwierdzeniu jego aktualności przez rzeczoznawcę majątkowego. Przepisy ustawy o gospodarce nieruchomości wskazują, w jaki sposób tego dokonać. Należy umieścić w sporządzonym operacie szacunkowym stosowną klauzulę. Oprócz niej także analizę potwierdzającą, że od daty sporządzenia opinii nie wystąpiły zmiany uwarunkowań prawnych lub istotne zmiany czynników, o których wspomnieliśmy już wcześniej.

Kto potwierdza aktualność operatu szacunkowego?

Oczywiście potwierdzenia aktualności operatu szacunkowego dokonuje rzeczoznawca majątkowy, który sporządził dany operat. Potwierdzenie aktualności skutkuje tym, że opinia może być wykorzystywana przez kolejne 12 miesięcy. Co przy tym istotne, potwierdzenia aktualności można dokonać tylko raz. Nie da się zatem „reanimować” opinii, która została sporządzona więcej niż dwa lata temu – podkreśla Bartłomiej Kuźniar – Koordynator Projektów Inwestycyjnych w firmie Saveinvest Sp. z o.o.