W jakich okolicznościach fiskus może zakwestionować cenę sprzedaży nieruchomości zawartą w akcie notarialnym? Jakie czynniki mają wpływ na wartość rynkową naszej nieruchomości? Jak, zgodnie z prawem, uniknąć wysokiego podatku przy sprzedaży nieruchomości?
Zamieszczanie w akcie notarialnym zaniżonej ceny sprzedaży nieruchomości to bardzo częste praktyki podatników. Mają one doprowadzić do zarówno zmniejszenia kosztów związanych z samą transakcją, takich jak opłaty notarialne, czy wpłynąć na wysokość podatku od czynności cywilnoprawnych, zryczałtowanego podatku PIT od sprzedaży nieruchomości. Jednak, o czym często zapominają zarówno sprzedający, jak i kupujący nieruchomość, fiskus posiada uprawnienia pozwalające mu poddać w wątpliwość zbyt atrakcyjną cenę nieruchomości zawartą w akcie, jeśli z jakiś przyczyn wyda mu się ona dyskusyjna i nieodpowiednia.
Przykładowo jeśli cena na akcie znacznie odbiega od szacowanej wartości rynkowej nieruchomości urząd skarbowy może ją zakwestionować. Może nawet wszcząć postępowanie podatkowe i wezwać sprzedającego do złożenia stosownych oświadczeń, które wskażą podstawę do ustanowienia takiej właśnie ceny sprzedaży i w konsekwencji ustanowienia należnego z tego tytułu podatku. Nie odrywa tu żadnej roli fakt, czy nieruchomość sprzedano bliskiej rodzinie. W takiej sytuacji organ ma prawo wezwać podatnika do podwyższenia jej wartości. Może także wymagać uzasadnienia powstałej rozbieżności oraz powołać biegłego rzeczoznawcę do ustalenia faktycznej wartości rynkowej.
Fiskus opiera swoje działania na ustawie z dnia 9 września 2000 roku o podatku od czynności cywilnoprawnych. Zgodnie z nią podstawą opodatkowania przy sprzedaży nieruchomości jest jej wartość rynkowa. Wartość rynkową przedmiotu czynności cywilnoprawnych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności, bez odliczania długów i ciężarów. A zatem, jeżeli wartość nieruchomości określona przez podatnika w akcie sprzedaży nie odpowiada, według oceny organu podatkowego, wartości rynkowej, fiskus wezwie podatnika do jej podwyższenia w terminie nie krótszym niż 14 dni od dnia doręczenia wezwania, podając jednocześnie wartość według własnej, wstępnej oceny – wyjaśnia Bartosz Antos z portalu www.saveinvest.pl.
Jeśli natomiast podatnik, pomimo wspomnianego wcześniej wezwania nie zdecyduje się na korektę ceny sprzedaży, to organ podatkowy dokona jej określenia oraz w konsekwencji podwyższenia, z uwzględnieniem opinii biegłego lub przedłożonej przez podatnika wyceny rzeczoznawcy. Jeżeli organ podatkowy powoła biegłego, a wartość określona z uwzględnieniem jego opinii różnić się będzie o więcej niż 33 proc. od wartości podanej pierwotnie przez podatnika, to koszty wydania opinii obciążą podatnika.
Niestety przepisy nie określają, jaka różnica między wartością rynkową a ceną na akcie sprzedaży nieruchomości byłaby dopuszczalna. Fiskus może domagać się podwyższenia wartości transakcyjnej zazwyczaj wtedy, gdy cena znacząco i, co warte podkreślenia, bez uzasadnionego powodu, odbiega od tej rynkowej. Przy przeprowadzaniu procesu wyceny przez biegłego uwzględnia się w szczególności: cel w jakim przeprowadza się wycenę, rodzaj i położenie nieruchomości, jej przeznaczenie w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, stan nieruchomości oraz dostępne dane o cenach, dochodach i cechach nieruchomości podobnych. W przypadku braku planu miejscowego przeznaczenie nieruchomości ustala się na podstawie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy lub uzyskanej decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, a w przypadku braku wyżej wspomnianych dokumentów uwzględniany jest faktyczny dotychczasowy sposób, w jaki użytkowana była dana nieruchomość.
W kolejnej części poradnika: jak, zgodnie z prawem i bez obaw przed interwencją fiskusa, uniknąć wysokiego podatku przy sprzedaży nieruchomości?
Wybierz inwestycję:
PRZED:
Działka inwestycyjna
59 zł / m2
53 zł / m2
45 zł / m2
65 zł / m2
39 zł / m2
30 zł / m2
430 zł / m2
375 zł / m2
PO:
Działka budowlana z
infrastrukturą
245 zł / m2
280 zł / m2
244 zł / m2
350 zł / m2
181 zł / m2
200 zł / m2
1476 zł / m2
716 zł / m2
Co zrobiliśmy:
Wydzieliliśmy wszystkie działki
Przekształciliśmy wszystkie działki na budowlane
Uzyskaliśmy pozwolenia na budowę
Podłączyliśmy działki do sieci energetycznej
Podłączyliśmy sieć wodociągową do działek
Wydzieliliśmy wszystkie działki
Przekształciliśmy wszystkie działki na budowlane
Utwardziliśmy drogę
Podłączyliśmy działki do sieci energetycznej
Podłączyliśmy działki do sieci gazowej
Podłączyliśmy działki do sieci wodociągowej
Wydzieliliśmy wszystkie działki
Przekształciliśmy wszystkie działki na budowlane
Utwardziliśmy drogę
Podłączyliśmy działki do sieci energetycznej
Podłączyliśmy działki do sieci gazowej
Podłączyliśmy działki do sieci wodociągowej
Wydzieliliśmy wszystkie działki
Przekształciliśmy wszystkie działki na budowlane
Utwardziliśmy drogę
Podłączyliśmy działki do sieci energetycznej
Podłączyliśmy działki do sieci wodociągowej
Podłączyliśmy działki do sieci gazowej
Wydzieliliśmy wszystkie działki
Utwardziliśmy drogę
Uzyskaliśmy decyzję o warunkach zabudowy
Podłączyliśmy działki do sieci energetycznej
Wydzieliliśmy wszystkie działki
Utwardziliśmy drogę
Przekształciliśmy wszystkie działki na budowlane
Podłączyliśmy działki do sieci energetycznej
Podłączyliśmy działki do sieci wodociągowej
Wydzieliliśmy wszystkie działki
Przekształciliśmy wszystkie działki na budowlane
Utwardziliśmy drogę
Podłączyliśmy działki do sieci energetycznej
Podłączyliśmy działki do sieci wodociągowej
Podłączyliśmy działki do sieci gazowej
Wydzieliliśmy wszystkie działki
Przekształciliśmy wszystkie działki na budowlane
Uzyskaliśmy pozwolenia na budowę
Podłączyliśmy działki do sieci gazowej
Podłączyliśmy działki do sieci wodociągowej
Podłączyliśmy działki do sieci energetycznej
Inwestycja
czas inwestycji w miesiącach
zysk w skali roku
Całkowity zysk z inwestycji
Enklawa Dziwnówek
46 miesięcy
24,42%
131,06%
Mielno Marina
59 miesięcy
20,07%
145,75%
Gąski
186 miesięcy
13,59%
620,34%
Koniusza
72 miesiące
12,41%
101,74%
Jaworek
37 miesięcy
19,32%
72,41%
Gąski I
105 miesięcy
11,47%
158,63%
Mielenko II
34 miesiące
57,80%
264,15%
Osada Jaworek sektor C
49 miesięcy
32,89%
219,39%
Smołdzino
53 miesiące
20,73%
129,83%
Mielenko II
55 miesięcy
6,93%
35,93%
Mielno Marina
41 miesięcy
36,93%
192,63%
Jaworek Sektor C
54 miesiące
37,25%
315,74%
Jaworek Sektor C
54 miesiące
37,35%
317,08%
Kameralne Kładno
50 miesiące
22,02%
129,15%
Gąski I 650
142 miesiące
12,02%
283,25%
Smołdzino
61 miesięcy
21,44%
168,46%
Smołdzino
61 miesięcy
21,44%
168,46%
Smołdzino
60 miesięcy
15,60%
106,44%
Mielenko
75 miesięcy
13,00%
114,71%
Mielenko II
53 miesiące
10,51%
55,47%
Mielno Molo
24 miesiące
24,68%
55,46%
Gąski II 950
59 miesięcy
10,29%
61,87%
Mielenko
72 miesiące
10,17%
78,82%
Mielenko
64 miesiące
8,25%
52,62%
Mielenko
64 miesiące
8,28%
52,88%
Chłopy
57 miesięcy
7,68%
42,11%
Chłopy
57 miesięcy
9,12%
51,38%
Wytowno
75 miesięcy
7,81%
60,04%
Gąski I 650
39 miesięcy
10,46%
38,18%
Wytowno
74 miesiące
8,22%
62,79%
Chłopy
55 miesięcy
5,41%
27,34%
Smołdzino
53 miesiące
16,11%
93,45%
Mielenko II
33 miesiące
10,06%
30,17%
Gąski I 650
29 miesięcy
7,44%
18,93%
Chłopy
43 miesiące
6,60%
25,74%
Przesuń, żeby zobaczyć wszystkie kolumny