Nowelizacja ustawy o przekształceniu użytkowania wieczystego

Prawdopodobnie już niedługo doczekamy się kolejnej zmiany ustawy z 20 lipca 2018 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności gruntów. Liczne problemy, związane z realizacją postanowień tej regulacji, zmusiły resort inwestycji i rozwoju do dokonania modyfikacji.

Koniec z użytkowaniem wieczystym

Z dniem 1 stycznia 2019 roku użytkowanie wieczyste gruntów mieszkaniowych praktycznie przestało istnieć. – przypomina Bartosz Antos – Dyrektor ds. Nieruchomości w firmie Saveinvest Sp. z o.o. Wszyscy dotychczasowi użytkownicy wieczyści stali się bowiem właścicielami nieruchomości. Mogłoby się wydawać, że ta krótka regulacja, zawierająca 28 artykułów, nie ma prawa powodować jakichkolwiek problemów. Zasada z pozoru jest przecież całkiem prosta. Z dniem 1 stycznia 2019 roku następuje formalna zmiana struktury własności. Urzędnicy w ciągu roku wystawiają nowym właścicielom nieruchomości stosowne zaświadczenia. Niektórzy decydują się na uiszczenie jednorazowej opłaty przekształceniowej, korzystając jednocześnie z możliwej bonifikaty. Inni natomiast rozkładają tę płatność na dwadzieścia kolejnych rat. Ten wspaniały plan nie zakładał jednak, że urzędnicy nie będą w stanie sporządzić w tak krótkim czasie 100 tysięcy zaświadczeń. Nie przewidziano również, że mieszkaniowe przeznaczenie wielu nieruchomości może wcale nie być takie oczywiste.

Problematyczna regulacja

Stosując regulacje ustawy przekształceniowej, zauważono między innymi problem ze stwierdzeniem, czy dana działka przekształca się z mocy prawa czy też nie. Chodzi o sytuacje, w których elementem nieruchomości były nietypowe konstrukcje i lokale, jak chociażby kiosk z gazetami albo billboard. Problemy pojawiały się też wtedy, gdy status nieruchomości w zasobach geodezyjnych i kartograficznych nie był do końca jasny albo istniała rozbieżność pomiędzy tymi dokumentami, a zapisami księgi wieczystej. Inne problemy zauważono w kontekście wydawania zaświadczeń cudzoziemcom. Nabycie gruntów przez obcokrajowców jest bowiem regulowane odrębnymi przepisami, które zawierają wiele, różnych ograniczeń. Nowelizacja ma zatem wyeliminować te oraz inne, pojawiające się trudności w stosowaniu nowych przepisów – stwierdza Bartosz Antos – Dyrektor ds. Nieruchomości w firmie Saveinvest Sp. z o.o.

Wyzwanie dla urzędników

Przekształcenie użytkowania wieczystego to ogromne obciążenie dla urzędników. W wielu gminach zgłaszane są problemy, dotyczące terminowości wystawiania zaświadczeń. W poszczególnych magistratach istnieje obawa o to, czy rok od uwłaszczenia jest wystarczającym czasem na wystawienie wszystkich, wymaganych zaświadczeń i rozwiązanie wszelkich wątpliwości, dotyczących tego, które użytkowania wieczyste się przekształcą, a które nie. Artur Soboń – wiceminister inwestycji i rozwoju – stwierdził, że kwestia przesunięcia terminów nie jest tematem na dziś. Jeżeli natomiast trudności nie znikną i zagrożenie niewystawienia zaświadczeń na czas będzie większe, z pewnością ministerstwo pomyśli o takiej zmianie.

Co zakłada pomysł nowelizacji?

Pomysł planowanej nowelizacji zakłada nie tylko próbę rozwiązania istniejących problemów. Resort inwestycji i rozwoju postuluje bowiem również wprowadzenie innego, ograniczonego prawa rzeczowego, które w pewien sposób zastąpiłoby dotychczasowe użytkowanie wieczyste. Nowa regulacja mogłaby na przykład wzorować się na niemieckim prawie zabudowy. W ocenie Ministerstwa to dałoby inwestorom możliwość realizowania pewnych projektów na nieruchomościach, które formalnie do nich nie należą. – wskazuje Bartosz Antos – Dyrektor ds. Nieruchomości w firmie Saveinvest Sp. z o.o.