Podatek od nieruchomości – pytania i odpowiedzi

Każdy właściciel nieruchomości przynajmniej raz do roku musi zmierzyć się z zagadnieniem podatku od nieruchomości. To obowiązkowa, przymusowa danina, która dotyczy nie tylko domów jednorodzinnych, ale i gruntów, garaży oraz wszelkich innych nieruchomości. O zasadach płacenia podatku opowiada Bartosz Antos – Dyrektor ds. Nieruchomości w firmie Saveinvest Sp. z o.o. – www.saveinvest.pl.

Co stanowi przedmiot opodatkowania?

Przedmiotem opodatkowania w kontekście podatku od nieruchomości są w zasadzie trzy elementy. Po pierwsze grunty. Po drugie budynki lub ich części. Po trzecie natomiast budowle lub ich części, związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Od tej reguły istnieje jednak kilka wyjątków. Zostały one wskazane w ustawie z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych. Wyłączone z tego zakresu zostały po pierwsze użytki rolne lub lasy (z wyjątkiem tych, zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej). Po drugie nieruchomości, będące własnością państw obcych lub organizacji międzynarodowych albo przekazane im w użytkowanie wieczyste, przeznaczone na siedziby przedstawicielstw dyplomatycznych, urzędów konsularnych i innych misji, korzystających z przywilejów i immunitetów na mocy ustaw, umów lub zwyczajów międzynarodowych (pod warunkiem wzajemności). Po trzecie grunty pod wodami powierzchniowymi płynącymi, z wyjątkiem gruntów pod wodami jezior lub zbiorników sztucznych. Po czwarte grunty pod morskimi wodami wewnętrznymi. Po piąte nieruchomości lub ich części zajęte na potrzeby organów jednostek samorządu terytorialnego, w tym urzędów gmin, starostw powiatowych, urzędów związków metropolitalnych i urzędów marszałkowskich. Po szóste grunty zajęte pod pasy drogowe dróg publicznych (z wyjątkiem związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej innej niż utrzymanie dróg publicznych lub eksploatacja autostrad płatnych). Po siódme natomiast nieruchomości, stanowiące własność Skarbu Państwa, które wchodzą w skład Zasobu Nieruchomości. Dodatkowo, ustawa o podatkach i opłatach lokalnych przewiduje kilka zwolnień od podatku, uwzględnionych w art. 7 tego aktu.

Kto zapłaci podatek od nieruchomości?

Płatnikami podatku od nieruchomości będą natomiast osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki organizacyjne, w tym spółki nieposiadające osobowości prawnej, które jednocześnie charakteryzują się jedną z czterech, wskazanych w przepisach cech. Po pierwsze są właścicielami nieruchomości lub obiektów budowlanych (chyba że nieruchomość jest w posiadaniu samoistnym – wtedy obowiązek spoczywa na posiadaczu samoistnym). Po drugie są posiadaczami samoistnymi nieruchomości lub obiektów budowlanych. Po trzecie użytkownikami wieczystymi gruntów. Po czwarte natomiast posiadaczami nieruchomości lub ich części albo obiektów budowlanych lub ich części, stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego. Jednocześnie, jeżeli nieruchomość stanowi współwłasność lub znajduje się w posiadaniu co najmniej dwóch podmiotów, ponoszą oni solidarną odpowiedzialność za to zobowiązanie.

Jakie czynności należy podjąć, dla właściwego rozliczenia podatku?

Stając się podmiotem, zobowiązanym do zapłaty podatku od nieruchomości, należy dopełnić pewnych formalności. W szczególności podatnicy powinni złożyć u wójta (burmistrza lub prezydenta miasta), właściwego ze względu na miejsce położenia nieruchomości, stosowną deklarację. Należy dopełnić tego obowiązku w terminie 14 dni od dnia, w którym powstały okoliczności uzasadniające powstanie obowiązku podatkowego lub zdarzenie, powodujące zmianę wysokości opodatkowania.

Jak obliczyć należny podatek?

Na podstawie otrzymanej deklaracji wójt (burmistrz lub prezydent miasta) wyda co roku decyzję, ustalającą wartość należnego podatku. W tym zakresie oprze się na stawce podatku, określonej uchwałą rady gminy. Oczywiście uchwała ta musi uwzględniać górne granice stawek, wynikające z ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych. Poza tym kieruje się zasadami, wskazanymi w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych. Przykładowo podstawę opodatkowania dla gruntów stanowi powierzchnia. Z kolei przy budynkach lub ich częściach bierze się pod uwagę powierzchnię użytkową – wskazuje Bartosz Antos – Dyrektor ds. Nieruchomości w firmie Saveinvest Sp. z o.o.

Kiedy należy zapłacić podatek?

Osoby fizyczne mają prawo rozłożenia należnej kwoty podatku na 4 raty, płatne do 15 marca, 15 maja, 15 września i 15 listopada danego roku podatkowego. Z kolei osoby prawne i jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, płacą podatek za poszczególne miesiące w ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego – do 15 dnia miesiąca, a za styczeń do 31 stycznia. Istnieje tylko jeden wyjątek w tym zakresie. Jeżeli kwota podatku nie przekracza 100 zł, należy go opłacić jednorazowo w terminie płatności pierwszej raty.