Studnia – darmowa woda, duża oszczędność

Studnia na działce jest doskonałym sposobem doprowadzenia wody na budowę i do domu. Korzystanie z własnego ujęcia wody to praktyczne rozwiązanie oraz duża oszczędność. Warto zatem rozważyć studnię jako alternatywę dla sieci wodociągowej, jeśli nie ma przeciwwskazań do jej budowy na danym terenie.

Budowa studni jest koniecznością w przypadku działek, które nie mają dostępu do sieci wodociągowej. Jednak wiele osób decyduje się na własne ujęcie wody nawet, kiedy nie jest to niezbędne. Własna studnia zapewnia często wodę lepszej jakości, gwarantuje również niezależność od dostaw wody przez zakład wodociągowy. W dłuższej perspektywie własna studnia to duża oszczędność, szczególnie kiedy woda potrzebna jest nie tylko do domu, ale również do innych celów, takich jak basen czy podlewanie ogrodu.

Przed budową studni warto przeprowadzić badania, które określą warunki hydrologiczne, m.in. poziomu wód gruntowych lub źródeł podziemnych. Na podstawie tych informacji można wybrać rodzaj studni.

Przygotowania i formalności

Jeśli planuje się budowę studni warto jeszcze przed zakupem działki sprawdzić, czy na danym terenie jest to możliwe. W tym celu należy sprawdzić w gminie czy taka inwestycja będzie zgodna z obowiązującymi przepisami o ochronie środowiska. Warto przyjrzeć się ustaleniom zgodnym z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego lub w przypadku jego braku wystąpić o wydanie decyzji o warunkach zabudowy.

Zgodnie z art. 29 ust. 2 pkt 10 prawa budowlanego, pozwolenia na budowę nie wymaga wykonywanie robót budowlanych polegających na wykonywaniu ujęć wód śródlądowych powierzchniowych o wydajności poniżej 50 m3/h oraz obudowy ujęć wód podziemnych. Zatem bez pozwolenia wodnoprawnego można zbudować na swojej działce studnię, gdy:

1. pobór wody nie przekracza 5 m3/dobę,
2. wydajność pomp czerpiących wodę ze studni nie jest większa niż 0,5 m3/h,
3. jej głębokość (rozumiana jako głębokość odwiertu) nie przekracza 30m.

W takim wypadku jest to tak zwane zwykłe korzystanie z wody i wystarczy zgłoszenie w starostwie zamiaru budowy studni na 30 dni przed rozpoczęciem prac. Jeżeli głębokość lub pobór będę większe potrzebne jest pozwolenie wodnoprawne. Aby je otrzymać należy w starostwie złożyć stosowny wniosek o jego wydanie.

Lokalizacja studni na działce

Najodpowiedniejsze miejsce na budowę studni może wskazać hydrolog, który na podstawie rozpoznania określi położenie warstw gruntu i warstwy wodonośnej. Popularnością cieszą się także usługi radiestetów. Ich wskazania to jednak nie wszystko.

Przepisy bowiem określają możliwą lokalizację studni poprzez wymagane odległości, takie jak:

• przynajmniej 5 m od granicy działki, a także studni wspólnej na granicy dwóch działek (sąsiad może wyrazić zgodę na bliższe sąsiedztwo),
• co najmniej 7,5 m od rowu przydrożnego,
• 15 m od szamb, kompostowników, budynków inwentarskich, szczelnych zbiorników na gnojowicę,
• 30 m od drenażu rozsączającego ścieki do gruntu, jeżeli są one uprzednio oczyszczone,
• 70 m od drenażu rozsączającego ścieki nieoczyszczone biologicznie i utwardzonych wybiegów dla zwierząt hodowlanych.

Jeżeli sąsiad wyrazi zgodę studnia może być umiejscowiona bliżej granicy niż 5 m, można również zbudować studnię wspólną na granicy działek, jeśli pozostałe odległości zostaną zachowane. Planując umiejscowienie studni warto mieć na uwadze również, by nie przeszkodziła ona w późniejszym zagospodarowaniu działki.

Jaką studnię wybrać

Ostateczny wybór rodzaju studni zależy od kilku czynników, takich jak:

• rodzaj gruntu,
• głębokość warstwy wodonośnej,
• jakość wody,
• zapotrzebowanie na wodę,
• planowany sposób jej wykorzystania.

Studia kopana

Studnia kopana to znany i popularny rodzaj studni. Wykonywana jest z kręgów betonowych. Kopana jest ręcznie, dlatego jej głębokość jest niewielka, czyli wodę pobiera się z najpłytszej warstwy wodonośnej.

Podstawowym dylematem jest wybór między studnią kopaną a wierconą. Głębokość studni kopanej nie przekracza zazwyczaj kilu metrów, dlatego pobiera wodę z najpłytszych warstw wodonośnych, które są jednak najbardziej narażone na zanieczyszczenia. Do wykonanego wykopu wpuszczane są betonowe kręgi, które muszą być właściwie uszczelnione, aby pobierana woda pochodziła z dna wykopu. Zgodnie z przepisami studnia musi mieć szczelną pokrywę, a w promieniu 1 m od studni teren powinien być utwardzony i ze spadkiem w kierunku zewnętrznym. Zewnętrzna część studni powinna mieć wysokość co najmniej 0,9 m, w przypadku korzystania z pompy elektrycznej – 0,2 m.

Studnia abisyńska

Do czerpania wody z płytszych warstw wodonośnych służy również studnia z filtrem wbijanym. Tak powstaje popularna studnia abisyńska (abisynka) – w grunt wkręcana (wbijana) jest rura zakończona filtrem, górną część rury obejmowana jest betonowym kołnierzem, do którego można umocować pompę. W zależności od techniki wykonania studnia abisyńska może sięgać 10 m lub głębiej, ale jej wydajność jest raczej niska.

Studnia wiercona

Studnia, z której woda będzie służyć do picia musi posiadać nieprzepuszczalną obudowę, wykonaną z materiałów nie mających negatywnego wpływu na jakość wody.

Aby zapewnić sobie dostęp do głębszych warstw wodonośnych trzeba wybrać studnię wierconą zwaną inaczej głębinową lub rurową. Wykonuje się ją poprzez wprowadzenie w ziemię dwóch rur osłonowej oraz filtracyjnej, która sięga warstwy wodonośnej. Na koniec na dno studni wprowadza się pompę głębinową. Woda pochodząca z takie studni jest lepszym i pewniejszym źródłem wody. Studnia taka może czerpać wodę nawet z głębokości kilkudziesięciu metrów, gdzie woda jest czystsza, a jej zasoby duże.

Koszty budowy studni

Koszty wykonanie studni są niższe niż mogłoby się wydawać, szczególnie jeśli wziąć pod uwagę późniejsze oszczędności. Wiercenie studni wraz materiałami, w przeliczeniu na 1 m, kosztuje:

• dla studni kopanej – od 200 zł/m
• dla studni abisyńskiej – od 60 zł/m
• dla studni głębinowej – od 160 zł/m.

Zalety własnego ujęcia wody

Korzystanie z wody z własnego ujęcia to po pierwsze duża oszczędność. Poza budową studni jedynym kosztem jest opłata za prąd, który pobiera pompa tłocząca, ewentualnie jej uzdatnianie. Własna studnia to także niezależność od awarii sieci wodociągowej. Ponadto bardzo często woda z własnej studni jest lepsza od tej z sieci wodociągowej. Jednak należy pamiętać, że woda z własnego ujęcia może być zażelaziona lub ulegać zanieczyszczeniom, dlatego warto ją filtrować. Sposób oczyszczania wody najlepiej wybrać po zleceniu odpowiednich badań, które określą jakość wody. Własną studnię warto mieć nawet kiedy korzysta się z sieci wodociągowej. Podlewanie ogrodu, mycie samochodu i inne prace nie wpłyną wtedy na wysokość płaconych rachunków za wodę.