Własność a spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu – czym to się różni?

Dla wielu osób pełna własność i spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu to jedno i to samo. Tymczasem instytucje te w świetle obowiązującego prawa dość znacząco się różnią. Na co warto zatem zwrócić uwagę podczas zakupu mieszkania? Na to pytanie odpowiada Bartosz Antos – Dyrektor ds. Nieruchomości w firmie Saveinvest Sp. z o.o. – portal www.saveinvest.pl.

Opłacalna inwestycja w nieruchomości

Nieruchomości to bezapelacyjnie jeden z najkorzystniejszych sposobów inwestowania pieniędzy. Nie tylko pozwala na korzystne ulokowanie gotówki i jej ochronę przed inflacją. Jednocześnie daje szansę na realny zarobek. Nieruchomości bowiem z roku na rok zyskują na wartości. Przy czym kupujemy zarówno grunty, domy, jak i mieszkania. Właśnie o tych ostatnich traktuje niniejszy artykuł. Kupując określony lokal należy zwrócić uwagę na inne czynniki i jego właściwości, niż w przypadku gruntów lub domu jednorodzinnego. W szczególności istotna jest forma własności takiego lokalu. Możemy mieć do czynienia zarówno z pełną własnością, jak i spółdzielczym własnościowym prawem do lokalu mieszkalnego. Czym to się różni? Która forma oferuje więcej korzyści?

Co stanowi własność kupującego?

Z odrębną własnością lokalu wiąże się współwłasność części wspólnych budynku, takich jak windy, korytarze, hala garażowa, schody i tak dalej, a także co do zasady współwłasność gruntu pod i wokół budynku. Czasem grunt może być objęty użytkowaniem wieczystym, przez co staniemy się współużytkownikami wieczystymi działki. W przypadku spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu właścicielem budynku i gruntu jest natomiast spółdzielnia mieszkaniowa. Każdy lokal, będący zatem odrębną własnością będzie posiadał swoją własną księgę wieczystą, a w odniesieniu do spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu księga będzie założona wyłącznie dla całej nieruchomości. Sprzedając lub kupując lokal, objęty taką formą własności należy zatem postarać się o stosowne zaświadczenie od spółdzielni – podkreśla Bartosz Antos.

Czy różni się sposób dysponowania lokalem?

W obu wymienionych formach prawnych lokalem można dysponować w taki sam sposób. Można zatem w nim mieszkać, wynajmować go lub użyczać, dostosowywać do własnych potrzeb, remontować i tak dalej. Zarówno przy pełnej własności, jak i spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu takie mieszkanie można również sprzedać lub komuś podarować. Po śmierci dotychczasowego właściciela wchodzi ono natomiast do masy spadkowej i podlega dziedziczeniu. Różnica może tkwić jednak w kosztach utrzymania lokalu. Przy spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu zapłacimy nie tylko za utrzymanie części wspólnych w czystości, wszelkie remonty i inne wydatki, związane z codziennymi potrzebami mieszkańców. Lokatorzy będą bowiem musieli również utrzymywać spółdzielnię mieszkaniową, a zatem wyłożyć pieniądze na koszty zatrudnienia prezesów, wiceprezesów, księgowych, pracowników administracji, działu kadr, działu technicznego i wszystkie inne, zatrudnione w niej osoby. W konsekwencji wysokość comiesięcznego czynszu może być znacznie wyższa.

Od czego zależy forma własności?

Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu to tak naprawdę relikt PRL-u. Właśnie dlatego tę formę prawną najczęściej spotkamy w starych blokach z wielkiej płyty. To tam, stworzone w latach 60 i 70 ubiegłego wieku spółdzielnie mieszkaniowe funkcjonują do dzisiaj. W nowym budownictwie tworzone są raczej wspólnoty mieszkaniowe. Taką wspólnotę tworzą wszyscy właściciele lokali, położonych na danej nieruchomości. To oni decydują o wyborze zarządcy, który zadba o wszelkie kwestie techniczne, związane z budynkiem i jego otoczeniem. Mają też wpływ na ustalenie wysokości funduszu remontowego, a także wysokości i celu realizowanych inwestycji, w tym chociażby zainstalowania monitoringu albo wykonania ogrodzenia.

Która forma oferuje więcej korzyści?

Trudno przesądzić, która z prezentowanych form własności jest lepsza dla kupującego. Tak naprawdę pełną własność i spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu różnią bowiem zaledwie niuanse. Decydując się na zakup danego mieszkania należy zatem kierować się innymi czynnikami, w tym chociażby jego wyglądem, lokalizacją i tak dalej.