Zasiedzenie działki bez obowiązku podatkowego?

W drodze zasiedzenia możliwe jest nabycie nieruchomości od poprzednich właścicieli bez uiszczania podatku od spadków i darowizn. Decydujące w tym przypadku jest to, kto był poprzednim właścicielem przejętej nieruchomości.

Zasiedzenie nieruchomości – wyrok sądu

Mowa o sytuacji gdy własność pod postacią nieruchomości – zanim została w świetle prawa przekazana osobie faktycznie nią rozporządzającej – była własnością osoby z kręgu najbliższej rodziny. Jeśli nowy właściciel zgłosi zasiedzenie do urzędu skarbowego to nie zostanie nałożony na niego obowiązek uiszczenia podatku od spadków i darowizn. Taki wyrok ogłosił Naczelny Sąd Administracyjny (wyrok z dnia 19 marca 2014 r., sygn. II FSK 883/12), który swoje orzecznictwo argumentował faktem, że inaczej niż w Kodeksie Cywilnym – na gruncie ustawy o podatku od spadków i darowizn w drodze zasiedzenia możliwe jest nabycie nieruchomości od poprzednich właścicieli. Stąd też dla ustalenia, czy nabycie w drodze zasiedzenia własności rzeczy podlega zwolnieniu od podatku od spadków i darowizn, istotne jest to, kto był jej poprzednim właścicielem.

Zasiedzenie a opodatkowanie nieruchomości

Jak wyjaśnia Bartosz Antos z portalu www.saveinvest.pl w rozumieniu prawa cywilnego zasiedzenie skutkuje tzw. nabyciem pierwotnym. Jest to równoznaczne z sytuacją w której przyjmuje się że przejęta na własność rzecz nie posiadała wcześniej właściciela. Jednak warto zauważyć, zdaniem eksperta, że główną cechę prawa podatkowego stanowi autonomiczny charakter jego regulacji. W myśl art. 1 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od spadków i darowizn zasiedzenie podlega co do zasady opodatkowaniu. Ten obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się postanowienia sądu, który go stwierdza zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 6. Natomiast z daniny zwolnione jest (według art. 4a wspomnianej ustawy) samo nabycie własności rzeczy i praw majątkowych przez najbliższą rodzinę, którą w optyce fiskusa stanowią małżonka, zstępni, wstępni, rodzeństwo, ojczym lub macocha.

Aby skorzystać z tego rozwiązania należy pamiętać o złożeniu informacji o zaistnieniu faktu nabycia nieruchomości w drodze zasiedzenia naczelnikowi urzędu skarbowego. Należy tego dokonać w terminie sześciu miesięcy od dni powstania obowiązku podatkowego.