Rozbiórka – kiedy jest nieunikniona? Jakie są jej koszty? Część trzecia

W poprzedniej części artykułu: koszty legalizacji i poprawnie sporządzona decyzja nakazująca rozbiórkę obiektu powstałego niezgodnie z prawem.

Grzywna

Według art. 90 prawa budowlanego roboty budowlane podjęte z naruszeniem obowiązujących przepisów skutkować mogą odpowiedzialnością karną. Np. karą grzywny, karą więzienia lub ograniczenia wolności. Jeśli inwestorzy nie dostosują się do wydanej przez inspektora nadzoru budowlanego decyzji nakazującej rozbiórkę nadzór budowany może nałożyć karę grzywny w celu przymuszenia do wykonania nakazanej rozbiórki. Zgodnie z art. 121 § 4 ustawy z 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (tekst jedn. DzU z 2012 r., poz. 1015 ze zm.) taką grzywnę można otrzymać tylko raz zważając na fakt, że egzekucja dotyczy spełnienia przez zobowiązanego obowiązku wynikającego z przepisów prawa budowlanego.

Kwoty grzywny

Z kolei według art. 121 § 5 tej samej ustawy wysokość grzywny stanowi w przypadku obowiązku przymusowej rozbiórki budynku lub jego części iloczyn powierzchni zabudowy budynku lub jego części, objętego nakazem przymusowej rozbiórki, i 1/5 ceny 1mkw powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego, ogłoszonej przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie odrębnych przepisów do obliczania premii gwarancyjnej dla posiadaczy oszczędnościowych książeczek mieszkaniowych. Jeśli natomiast inwestor nie dopilnował rozbiórki obiektu, który nie spełnia kryteriów zawartych w art. 3 pkt 2 prawa budowlanego, to grzywnę w celu przymuszenia do wykonania nakazanej rozbiórki można nałożyć nawet kilka razy. Przy czym każdorazowo nie może przekraczać ona kwoty 10 tys. zł. A w stosunku do osób prawnych i jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej 50 tys. zł. W pierwszym przypadku wszystkie grzywny łącznie nie mogą przekroczyć 50 tys. zł a w drugim 200 tys. zł.

Rozbiórka zastępcza

Jeśli zastosowanie reperkusji pod postacią grzywny nie przyniesie pożądanego przez organy efektu, nadzór ma prawo do zlecenia tzw. rozbiórki zastępczej. W praktyce oznacza to, że dokonanie rozbiórki zostaje zlecone innemu niż właściciel lub zarządca nielegalnie wzniesionego obiektu podmiotowi. Zazwyczaj jest to zewnętrzna i niezwiązana z całym postepowaniem firma budowlana. Wszystkie koszty jakie w związku z rozbiórką (w skład których, o czym inwestorzy często zapominają, także należy uwzględnić porządkowanie terenu po wyburzeniu) poniosą inne podmioty będą obciążały właścicieli lub zarządców, którzy nie wywiązali się ze swoich obowiązków.

Rozbiórka powstałego niezgodnie z prawem obiektu zawsze jest obowiązkiem jej właściciela. Jak pokazują liczne orzecznictwa sądowe jeśli kupujemy nieruchomość i nie jesteśmy świadomi, że powstała ona na drodze samowoli budowlanej to koszty jej legalizacji lub też opłaty związane z rozbiórka obciążą właśnie nas. Dlatego trzeba uważać i zawsze dokładnie sprawdzać i kontrolować stan prawny nieruchomości, która jesteśmy zainteresowani.