Z usług projektantów korzystają nie tylko deweloperzy, ale również osoby fizyczne. Niestety w obu przypadkach zbyt mało wagi przykłada się do zawieranych z nimi umów. Co powinny zawierać takie kontrakty? Na to pytanie odpowiada Bartosz Antos – Dyrektor ds. Nieruchomości w firmie Saveinvest Sp. z o.o. – portal www.saveinvest.pl.
Odpowiednio skonstruowana umowa z projektantem pozwala na należyte zabezpieczenie interesów inwestora, ale również samego projektanta. Jednym z elementów, o których najczęściej się w tym kontekście zapomina, są natomiast prawa autorskie. Obowiązujące obecnie przepisy chronią każdy powstały utwór, a zatem przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia. Takim utworem może być także utwór architektoniczny, architektoniczno-urbanistyczny albo urbanistyczny. Takie projekty budowlane mają bowiem cechy indywidualności, twórczości, a także unikalności. Tę kwestię zresztą już niejednokrotnie przesądzał Sąd Najwyższy w swoich orzeczeniach. Czasem do katalogu utworów włącza się także opracowania techniczne, w tym projekty wykonawcze, o ile charakteryzują się specyficznymi, będącymi wynikiem indywidualnej kreacji autora elementami, wyrażającymi się w sposobie doboru i prezentacji danych oraz ich interpretacji, a także w formie osobistego i swobodnego ich ujęcia. Generalnie rzecz biorąc, aby przesądzić dana rzecz jest utworem czy nie, należy indywidualnie ocenić jej cechy.
Oczywiście w polskim systemie prawnym istnieją dwa rodzaje praw autorskich – prawa osobiste i prawa majątkowe. Te pierwsze chronią stosunek autora do stworzonego przez niego dzieła, a zatem swoistą więź emocjonalną łączącą autora z jego dziełem. Drugie natomiast zabezpieczają interes majątkowy twórcy. Regulują zatem to, kto ma prawo korzystania z utworu oraz rozporządzania nim na wszystkich polach eksploatacji. Majątkowe prawa autorskie są przy tym prawem zbywalnym, a osobiste prawa autorskie już nie. Tych drugich nie można się ani zrzec ani z nich w jakikolwiek inny sposób zrezygnować. Zawarcie umowy sprzedaży w tym zakresie będzie z mocy prawa nieważne. W umowie z projektantem warto zatem uregulować kwestię majątkowych praw autorskich. Można to także zrobić w osobnym, dodatkowym kontrakcie. Każdorazowo jednak umowa powinna mieć formę pisemną.
Umowa o przeniesienie majątkowych praw autorskich powinna określać podstawowe prawa i obowiązki stron. Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na kwestię pól eksploatacji utworu, wynagrodzenia twórcy, chwili przejścia praw autorskich, a także możliwości wykorzystania projektu do jednej lub kilku inwestycji. Projektantowi powinno przy tym zależeć na maksymalnej ochronie jego praw do stworzonego utworu, czyli projektu budowlanego, a także ustaleniu jak najwyższego wynagrodzenia. Z kolei inwestor zawsze będzie dążył do nabycia pełni praw do projektu, aby móc w sposób bezproblemowy zrealizować zaplanowaną budowę. Oczywiście kontrakt może przybrać formę kompromisową, czyli korzystną dla obu stron – wskazuje Bartosz Antos.
Szczególnie doniosłą rolę odgrywają w takiej umowie pola eksploatacji. To w praktyce dozwolone przez twórcę sposoby, formy i obszary korzystania z danego utworu. Oczywiście możliwe jest powtórzenie w kontrakcie ogólnych pól, wskazanych w przepisach. Dla uniknięcia ewentualnych sporów na tym tle przyda się jednak doprecyzowanie. To uszczegółowienie musi natomiast uwzględniać specyfikę budowlaną dokumentacji projektowej oraz cel danego przedsięwzięcia budowlanego. Częstym błędem popełnianym w tego typu kontraktach jest także użycie sformułowania „przeniesienie praw na wszystkich polach eksploatacji”, co stanowi zbyt ogólną formułę. Umowa o przeniesienie autorskich praw majątkowych lub umowa licencyjna zgodnie z przepisami obejmuje wyłącznie pola eksploatacji wyraźnie w niej wskazane.
Wybierz inwestycję:
PRZED:
Działka inwestycyjna
59 zł / m2
53 zł / m2
53 zł / m2
65 zł / m2
39 zł / m2
30 zł / m2
430 zł / m2
375 zł / m2
PO:
Działka budowlana z
infrastrukturą
233 zł / m2
355 zł / m2
345 zł / m2
300 zł / m2
185 zł / m2
199 zł / m2
1679 zł / m2
794 zł / m2
Co zrobiliśmy:
Wydzieliliśmy wszystkie działki
Przekształciliśmy wszystkie działki na budowlane
Uzyskaliśmy pozwolenia na budowę
Podłączyliśmy działki do sieci energetycznej
Podłączyliśmy sieć wodociągową do działek
Wydzieliliśmy wszystkie działki
Przekształciliśmy wszystkie działki na budowlane
Utwardziliśmy drogę
Podłączyliśmy działki do sieci energetycznej
Podłączyliśmy działki do sieci gazowej
Podłączyliśmy działki do sieci wodociągowej
Wydzieliliśmy wszystkie działki
Przekształciliśmy wszystkie działki na budowlane
Utwardziliśmy drogę
Podłączyliśmy działki do sieci energetycznej
Podłączyliśmy działki do sieci gazowej
Podłączyliśmy działki do sieci wodociągowej
Wydzieliliśmy wszystkie działki
Przekształciliśmy wszystkie działki na budowlane
Utwardziliśmy drogę
Podłączyliśmy działki do sieci energetycznej
Podłączyliśmy działki do sieci wodociągowej
Podłączyliśmy działki do sieci gazowej
Wydzieliliśmy wszystkie działki
Utwardziliśmy drogę
Uzyskaliśmy decyzję o warunkach zabudowy
Podłączyliśmy działki do sieci energetycznej
Wydzieliliśmy wszystkie działki
Utwardziliśmy drogę
Przekształciliśmy wszystkie działki na budowlane
Podłączyliśmy działki do sieci energetycznej
Podłączyliśmy działki do sieci wodociągowej
Wydzieliliśmy wszystkie działki
Przekształciliśmy wszystkie działki na budowlane
Utwardziliśmy drogę
Podłączyliśmy działki do sieci energetycznej
Podłączyliśmy działki do sieci wodociągowej
Podłączyliśmy działki do sieci gazowej
Wydzieliliśmy wszystkie działki
Przekształciliśmy wszystkie działki na budowlane
Uzyskaliśmy pozwolenia na budowę
Podłączyliśmy działki do sieci gazowej
Podłączyliśmy działki do sieci wodociągowej
Podłączyliśmy działki do sieci energetycznej
Inwestycja
czas inwestycji w miesiącach
zysk w skali roku
Całkowity zysk z inwestycji
Enklawa Dziwnówek
46 miesięcy
24,42%
131,06%
Mielno Marina
59 miesięcy
20,07%
145,75%
Gąski
186 miesięcy
13,59%
620,34%
Koniusza
72 miesiące
12,41%
101,74%
Jaworek
37 miesięcy
19,32%
72,41%
Gąski I
105 miesięcy
11,47%
158,63%
Mielenko II
34 miesiące
57,80%
264,15%
Osada Jaworek sektor C
49 miesięcy
32,89%
219,39%
Smołdzino
53 miesiące
20,73%
129,83%
Mielenko II
55 miesięcy
6,93%
35,93%
Mielno Marina
41 miesięcy
36,93%
192,63%
Jaworek Sektor C
54 miesiące
37,25%
315,74%
Jaworek Sektor C
54 miesiące
37,35%
317,08%
Kameralne Kładno
50 miesiące
22,02%
129,15%
Gąski I 650
142 miesiące
12,02%
283,25%
Smołdzino
61 miesięcy
21,44%
168,46%
Smołdzino
61 miesięcy
21,44%
168,46%
Smołdzino
60 miesięcy
15,60%
106,44%
Mielenko
75 miesięcy
13,00%
114,71%
Mielenko II
53 miesiące
10,51%
55,47%
Mielno Molo
24 miesiące
24,68%
55,46%
Gąski II 950
59 miesięcy
10,29%
61,87%
Mielenko
72 miesiące
10,17%
78,82%
Mielenko
64 miesiące
8,25%
52,62%
Mielenko
64 miesiące
8,28%
52,88%
Chłopy
57 miesięcy
7,68%
42,11%
Chłopy
57 miesięcy
9,12%
51,38%
Wytowno
75 miesięcy
7,81%
60,04%
Gąski I 650
39 miesięcy
10,46%
38,18%
Wytowno
74 miesiące
8,22%
62,79%
Chłopy
55 miesięcy
5,41%
27,34%
Smołdzino
53 miesiące
16,11%
93,45%
Mielenko II
33 miesiące
10,06%
30,17%
Gąski I 650
29 miesięcy
7,44%
18,93%
Chłopy
43 miesiące
6,60%
25,74%
Przesuń, żeby zobaczyć wszystkie kolumny