Czym jest i w jakim celu utworzono Krajowy Zasób Nieruchomości? Jakie nieruchomości mogą zostać zakwalifikowane do Zasobu?
Podstawa prawna
Zagadnienia dotyczące Krajowego Zasobu Nieruchomości (w skrócie: KZN) reguluje ustawa z 20 lipca 2017 r. o Krajowym Zasobie Nieruchomości, której treść weszła w życie z dniem 11 września 2017 r. W ustawie tej określono zasady utworzenia i funkcjonowania KZN, sposób kwalifikowania i przekazywania nieruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa albo pozostających w użytkowaniu wieczystym Skarbu Państwa do KZN oraz przepisy dotyczące gospodarowaniem nieruchomościami wchodzącymi w skład KZN i mieszkaniami na wynajem – informuje Bartosz Antos z portalu www.saveinvest.pl. Zgodnie z deklaracjami jej twórców ustawa ma doprowadzić do wdrożenia instrumentów zwiększających dostępność mieszkań oraz umożliwić kształtowanie stabilnych ram finansowania budownictwa mieszkaniowego na terenie kraju.
Zarządzanie mieszkaniami na wynajem
Krajowy Zasób Nieruchomości ma na celu gospodarowanie nieruchomościami należącymi do Skarbu Państwa przeznaczając je pod budowę nowych mieszkań. To KZN będzie nadzorować cały proces najmu. Co istotne, wysokość czynszu będzie określać rozporządzenie Rady Ministrów – będzie to zatem wartość, której nie można przekroczyć.
Za pośrednictwem ustawy o Krajowym Zasobie Nieruchomości wprowadzone zostały rozwiązania służące przede wszystkim zwiększeniu ilości dostępnych na wynajem mieszkań, także z możliwością uzyskania przez najemcę prawa własności – informuje Bartosz Antos z portalu www.saveinvest.pl. Mieszkania na wynajem, zgodnie z treścią nowej ustawy, są przedmiotem najmu bez opcji uzyskania własności przez najemcę przez okres 15 lat od dnia zawarcia pierwszej umowy najmu dla danej inwestycji mieszkaniowej. Jeśli chodzi natomiast o najem z możliwością uzyskania własności okres ten wynosi 30 lat. Co do zasady mieszkania na wynajem można sprzedć dopiero po upływie 15 lat od dnia zwarcia pierwszej umowy najmu dla inwestycji mieszkaniowej.
Pozostałe nieruchomości
Warto zauważyć, że do Krajowego Zasobu Nieruchomości mogą zostać zakwalifikowane nieruchomości, które nie stanowią przedmiotu własności Skarbu Państwa, ale są zarządzane przez Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe lub też zostały powierzone Krajowemu Ośrodkowi Wsparcia Rolnictwa albo Agencji Mienia Wojskowego. Lasy Państwowe będą zobowiązane do przekazania informacji o gruntach, które nie będą wykorzystywane do gospodarki leśnej. Mowa tu o gruntach niepokrytych drzewostanem, niezalesionych w granicach administracyjnych miast oraz o niezalesionych gruntach, które w planach zagospodarowania przestrzennego objęto funkcją mieszkaniową – wyjaśnia Bartosz Antos z portalu www.saveinvest.pl.
Co więcej, zgodnie z art. 58 ust. 2 ustawy o Krajowym Zasobie Nieruchomości zastrzeżono, że przedmiotem przetargu na oddanie nieruchomości w użytkowanie wieczyste na cele mieszkaniowe (ani sprzedaży na cele mieszkaniowe) nie mogą być m.in. nieruchomości wymagające wyłączenia z produkcji leśnej ani ziemie rolnicze o glebach najwyższych klas. W przypadku natomiast nieruchomości oddanych w trwały zarząd na cele obronności i bezpieczeństwa państwa (przed dniem ogłoszenia omawianej ustawy, czyli 11 sierpnia 2017 r.) w ogóle nie stosuje się wyżej wymienionych przepisów.
Zasady funkcjonowania KZN
Krajowy Zasób Nieruchomości to państwowa osoba prawna, która obejmuje we władanie powierzone mu przez Skarb Państwa składniki mienia. Od tej pory to KZN wykonuje, we własnym imieniu, związane z tymi składnikami prawa i obowiązki w stosunku do osób trzecich oraz obowiązki publicznoprawne. Nad działalnością KZN nadzór sprawuje minister infrastruktury i budownictwa. Organami Zasobu są składająca się z 9 członków Rada Nadzorcza oraz Prezes. To właśnie ten ostatni samodzielnie (lub za pośrednictwem dwóch powołanych pełnomocników) dokonywać będzie wszelkich czynności prawnych w zakresie praw i obowiązków majątkowych KZN. Do obowiązków Rady Nadzorczej należy z kolei m.in. zatwierdzanie, raz na 5 lat, wieloletniej strategii działania KZN, przedstawionej przez Prezesa KZN czy też zatwierdzanie wniosków Prezesa w sprawach dokonywania określonej czynności prawnej.
Tworzenie spółek celowych
Krajowy Zasób Nieruchomości w ramach realizowania zadań związanych z gospodarowaniem nieruchomościami wchodzącymi w jego skład ma prawo, by tworzyć spółki celowe, jednak tylko z jednostkami samorządu terytorialnego -mówi Bartosz Antos z portalu www.saveinvest.pl. Wspólnikami, udziałowcami lub akcjonariuszami tych spółek mogą zostać wyłącznie KZN, jednostki samorządu terytorialnego lub związki jednostek samorządu terytorialnego. Zgodnie natomiast z art. 51 ust. 3 ustawy o KZN udzielenie wsparcia finansowego ze środków KZN, w tym także wnoszenie mienia Zasobu do spółek celowych, będzie możliwe, o ile przyczyni się to bezpośrednio do istotnego na danym obszarze zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych obywateli, zwiększenia ilości mieszkań socjalnych i będzie to zgodne z zasadami prawidłowej gospodarki.
Jak wyglądać będzie procedura utworzenia takich spółek i wniesienia nieruchomości jako aportu do tej spółki? O tym w kolejnej części artykułu.
