W poprzedniej części artykułu zaprezentowano prawa i obowiązki, jakie wynikają ze sprawowania funkcji przewodniczącego i wiceprzewodniczącego w gminie oraz wstępnie zarysowano zakres właściwości rady gminy.
Przypomnijmy, że zgodnie z ustawą o samorządzie gminnym do właściwości rady gminy przynależą wszystkie sprawy pozostające w zakresie działania gminy, o ile odrębne ustawy nie stanowią inaczej. Co to oznacza dla inwestora – czyli o czym w praktyce decyduje gmina?
Do wyłącznej właściwości rady gminy należy uchwalanie, omawianego w poprzednich częściach artykułów, statutu gminy, ponadto ustalanie wynagrodzenia wójta, stanowienie o kierunkach jego działania oraz przyjmowanie sprawozdań z jego działalności. Rada gminy ma także prawo, na wniosek wójta, do powoływania i odwoływania skarbnika gminy oraz do uchwalania budżetu gminy, rozpatrywania sprawozdań z wykonania tego budżetu oraz podejmowania uchwały w sprawie udzielenia lub nieudzielenia absolutorium z tego tytułu.
Z perspektywy inwestora niezwykle ważna jest również informacja, że wśród właściwości rady gminy znajduje się także prawo do uchwalania: studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. To właśnie te dokumenty udzielą inwestorom wyczerpujących odpowiedzi na pytanie, jakie ograniczenia przewiduje gmina, co do możliwości zagospodarowania interesującej go nieruchomości – wyjaśnia Robert Tomaszewski z portalu www.saveinvest.pl.
Co więcej rada gminy decyduje także o uchwalaniu programów gospodarczych, przyjmowaniu programów rozwoju w trybie określonym w przepisach o zasadach prowadzenia polityki rozwoju, ustalaniu zakresu działania jednostek pomocniczych, zasadach przekazywania im składników mienia do korzystania oraz zasad przekazywania środków budżetowych na realizację zadań w ramach działania tych jednostek, podejmowaniu uchwał w sprawach podatków i opłat w granicach określonych w ustawach odrębnych.
Właściwości rady gminy obejmują także podejmowanie takich uchwał w sprawach majątkowych gminy, które przekraczają zakres zwykłego zarządu. Ustawa o samorządzie gminnym wymienia uchwały dotyczące takich aspektów jak przykładowo zasad nabywania, zbywania i obciążania nieruchomości oraz ich wydzierżawiania lub wynajmowania na czas oznaczony dłuższy niż 3 lata lub na czas nieoznaczony (o ile ustawy szczególne nie stanowią inaczej). Co więcej, uchwała rady gminy jest wymagana również w przypadku, gdy po umowie zawartej na czas oznaczony do 3 lat strony zawierają kolejne umowy, których przedmiotem jest ta sama nieruchomość – do czasu określenia zasad wójt może dokonywać tych czynności wyłącznie za zgodą rady gminy.
Rada gminy może także podejmować uchwały, które dotyczyć będą: emitowania obligacji oraz określania zasad ich zbywania, nabywania i wykupu przez wójta; zaciągania długoterminowych pożyczek i kredytów; ustalania maksymalnej wysokości pożyczek i kredytów krótkoterminowych zaciąganych przez wójta w roku budżetowym; zobowiązań w zakresie podejmowania inwestycji i remontów o wartości przekraczającej granicę ustalaną corocznie przez radę gminy; tworzenia i przystępowania do spółek i spółdzielni oraz rozwiązywania i występowania z nich; określania zasad wnoszenia, cofania i zbywania udziałów i akcji przez wójta; tworzenia, likwidacji i reorganizacji przedsiębiorstw, zakładów i innych gminnych jednostek organizacyjnych oraz wyposażania ich w majątek; ustalania maksymalnej wysokości pożyczek i poręczeń udzielanych przez wójta w roku budżetowym; określanie wysokości sumy, do której wójt może samodzielnie zaciągać zobowiązania czy nawet podejmowanie uchwał w sprawie przyjęcia zadań z zakresu administracji rządowej.
Lista uprawnień jakie ustawodawca nadał gminie jest długa, jednak warto z perspektywy inwestora kontrolować, czy gmina nie nadużywa swoich przywilejów – należy przede wszystkim mieć na uwadze fakt, że rada gminy nie posiada prerogatyw do podejmowania czynności przynależących już do sfery wykonawczej.