Dlaczego warto mieć własną studnię głębinową?

Studnia głębinowa to doskonała alternatywa dla miejskiej sieci wodociągowej. Pozwala zmniejszyć rachunki i często zapewnia lepszą jakość wody. Podpowiadamy, na co zwrócić uwagę przy budowie własnego ujęcia oraz jakie formalności urzędowe należy załatwić.

Zgodnie z Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, działka budowlana przewidziana pod zabudowę mieszkaniową musi mieć zapewnioną możliwość przyłączenia m.in. do sieci wodociągowej.

Zasadniczo działki zawsze podłącza się do sieci wodociągowej, oczywiście, o ile jest to możliwe. Często przeszkodami są zbyt duża odległość albo ukształtowanie terenu. Wtedy budowa przyłącza staje się zbyt kosztowna. Alternatywą w takiej sytuacji jest budowa własnej studni głębinowej. Jednak wpierw warto zlecić przeprowadzenie badania hydrologicznego i wybrać odpowiedni rodzaj ujęcia. Poniżej wyjaśniamy dokładnie cały proces.

Korzyści wynikające z posiadania studni

Woda ze studni pozyskiwana z głębokich warstw ziemi jest zwykle wolna od zanieczyszczeń, zatem nie ma potrzeby poddawania jej chemicznym procesom uzdatniania (pamiętajmy, że zawsze przed rozpoczęciem korzystania ze studni, trzeba zbadać wodę pod kątem zanieczyszczeń i zastosować system filtracji). W efekcie jest ona smaczniejsza od tej z sieci wodociągowej. Co więcej, zawiera w sobie korzystne dla ludzi mikroelementy.

Studnia głębinowa daje nam darmowy dostęp do wody pitnej. Płacimy tylko raz – za wybudowanie studni, a potem koszt stanowi tylko prąd niezbędny do zasilania pompy.

Oprócz oszczędności na rachunkach za wodę budowa studni głębinowej daje niezależność od sieci wodociągowej. Nie martwimy się awariami, pękniętymi rurami i przerwami w dostawach z powodu konserwacji.

Studnie głębinowe są wykonane z wysokiej jakości materiałów, co sprawia, że są odporne na uszkodzenia i działanie czynników zewnętrznych. Bezpiecznie można z nich korzystać przez wiele lat.

Wodę bez kosztów można użytkować na potrzeby gospodarstwa, np. podlewanie ogrodu, mycie samochodu albo wykorzystać do zasilania stawów i basenów. Z tych powodów warto ją zbudować, nawet, jak już jesteśmy podłączeni do sieci.

Działki budowlane w atrakcyjnych lokalizacjach

Zobacz działki

Jak przeprowadzić budowę studni głębinowej

Budowa studni podlega przepisom prawa budowlanego i wodnego. Przed rozpoczęciem budowy studni głębinowej należy zweryfikować w urzędzie gminy czy planowana inwestycja jest zgodna z obowiązującymi przepisami o ochronie środowiska oraz miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, np. czy nie ma zakazów dotyczących lokalizacji ujęć wód głębinowych lub innych szczególnych wymogów.

Przepisy i uzyskanie pozwolenia wodnoprawnego

Zgodnie z art. 29 Prawa budowlanego obudowa studni nie wymaga decyzji o pozwoleniu na budowę ani zgłoszenia.

Prawo wodne daje właścicielowi gruntu możliwość zwykłego korzystania z wód stanowiących jego własność oraz z wód podziemnych znajdujących się w jego gruncie.  Budowa urządzeń wodnych, a takim jest studnia głębinowa, nie wymaga pozwolenia wodnoprawnego, o ile:

• jest ono zbudowane wyłącznie do korzystania na własne potrzeby;
• pobór wody podziemnej lub powierzchniowej średniorocznie nie przekracza 5 m sześc. na dobę;
• głębokość nie przekracza 30 m (art. 395 Prawo wodne).

Jeżeli powyższe warunki nie zostaną spełnione, inwestor będzie musiał starać się o uzyskanie pozwolenia wodnoprawnego we właściwej jednostce Wód Polskich.

Działki budowlane w atrakcyjnych lokalizacjach

Zobacz działki

Lokalizacja studni głębinowej

Lokalizację studni może określać MPZP lub WZ. Musi być ona jednak zgodna z zapisami w rozporządzeniu ws warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, czyli znajdować się:

• Przynajmniej 5 m od granicy działki. Przepisy dopuszczają zbudowanie studni w mniejszej odległości oraz jeśli studnia jest wspólna i znajduje się na granicy dwóch działek, o ile spełnione są pozostałe warunki na obydwu działkach.
• Co najmniej 7,5 m od rowu przydrożnego.
• 15 m od szamb, kompostowników, budynków inwentarskich, oraz podobnych szczelnych urządzeń.
• 30 m od drenażu rozsączającego ścieki do gruntu, jeżeli są one uprzednio oczyszczone;
• 70 m od drenażu rozsączającego ścieki nieoczyszczone biologicznie i utwardzonych wybiegów dla zwierząt hodowlanych.

W określeniu najlepszej lokalizacji może pomóc hydrolog. Na podstawie analizy warunków geologicznych i hydrologicznych, określi głębokość studni głębinowej i możliwą wydajność ujęcia wody. Pod uwagę należy też wziąć zagospodarowanie działki, czyli gdzie będą zabudowania, podjazd lub taras.

Wybór typu studni

Wybór rodzaju studni uzależniony jest zasadniczo od:

• rodzaju gruntu na działce;
• głębokości warstwy wodonośnej;
• jakość wody;
• potrzeb gospodarstwa domowego lub rolnego.

Do wyboru są studnie wiercone i kopane.

Studnie wiercone

Studnie wiercone powszechnie nazywa się głębinowymi lub rurowymi. Wykonuje się je poprzez wywiercenie otworu na głębokość ok. 15-20 m, do miejsca, w którym warstwy wodonośne przykryte są kilkoma warstwami gruntu nieprzepuszczalnego, co powoduje, że woda nie jest bardzo zanieczyszczona. Następnie wprowadza się w ziemię rury osłonowe oraz filtracyjne a na dno kładzie się pompę głębinową, która tłoczy wodę na powierzchnię. Zaletą tego rozwiązania jest czystsza woda oraz większe pokłady do wykorzystania.

Studnie kopane

Studnie kopane robi się z uszczelnionych betonowych kręgów. Ich wadą jest niewielka głębokość. Wykop sięga kilku metrów – najczęściej do pierwszego poziomu warstwy wodonośnej. Taka woda jest narażona na zanieczyszczenia, jakie są w glebie. Dlatego, jeśli ma być wykorzystywana do picia, musi być uzdatniona.

Instalacja studni

Robieniem odwiertów i budową studni zajmują się profesjonalne firmy, mające specjalistyczny sprzęt i wiedzę.

Zgodnie z przepisami studnia głębinowa musi mieć szczelną pokrywę, a w promieniu 1 m teren powinien być utwardzony i mieć spadek w kierunku zewnętrznym. Zewnętrzna część studni powinna mieć wysokość co najmniej 0,9 m, w przypadku korzystania z pompy elektrycznej – 0,2 m.

Po wykopaniu lub wywierceniu studni należy zainstalować pompę, która zapewni ciśnienie w całej instalacji, a w budynku hydrofory do ustabilizowania ciśnienia wody i zmniejszenia częstotliwości uruchamiania się pompy.

Konserwacja i utrzymanie studni głębinowej

Woda z prywatnej studni nie podlega obowiązkowym kontrolom instytucji sanitarno-epidemiologicznych. Dlatego właściciel sam musi sprawdzać jej jakość. Woda ze studni może być zanieczyszczona:

• biologicznie;
• chemicznie;
• być zbyt twarda lub zasadowa.

Najłatwiejsze do sprawdzenia są kwasowość wody i poziom twardości. Te czynniki możemy zweryfikować samodzielnie za pomocą prostych przyrządów oraz dostępnych testerów. Woda powinna mieć odczyn obojętny. Z kolei wysoki poziom twardości związany jest z dużą ilością soli wapnia i magnezu, które przenikają z gleby.

Badania określające czystość biologiczną i chemiczną zrobimy w najbliższej stacji Sanitarno-Epidemiologicznej, Stacji Chemiczno-Rolniczej lub prywatnym laboratorium. Koszt analizy zależy od zakresu badań i może wynieść kilkaset złotych.

Badanie czystości wody ze studni zaleca się przeprowadzać minimum co dwa lata, tak samo, jak czyszczenie i dezynfekcję. Te ostatnie czynności należy wykonać, jak tylko zauważymy, że woda:

• stała się mętna;
• zmieniła smak lub zapach;
• pozostawia nalot na armaturze;
• podrażnia naszą skórę;
• zostawia rdzawe ślady na praniu.

Studnia głębinowa powinna być oczyszczona, jeśli nie była użytkowana przez dłuższy czas. 

Proces czyszczenia składa się z następujących czynności:

• wybranie wody ze studni głębinowej;
• wyjęcie pompy;
• wybranie osadów z dna;
• mechaniczne oczyszczenie studni głębinowej;
• chemiczne czyszczenie;
• usunięcie złogów (airlifting);
• dezynfekcja studni;
• dezynfekcja całej instalacji wody pitnej;
• ponowny montaż pompy.

Konserwację studni najlepiej jest powierzyć wyspecjalizowanej firmie.

Naprawa uszkodzeń i awarii

Awarie studni głębinowych najczęściej związane są z uszkodzeniami pomp. Wynikają one z:

• nieprawidłowego montażu;
• nieprawidłowego doboru pompy;
• zbyt niskiego ciśnienia w hydroforze;
• skoków napięcia w instalacji elektrycznej zasilającej pompę.

Jeśli uszkodzenia pompy nie są poważne, można ją zregenerować.

Studnia głębinowa jako rozwiązanie ekologiczne

Studnia głębinowa daje nam czystą i smaczną wodę, stąd nie ma potrzeby kupowania tej butelkowanej. Dzięki temu nie wytwarzamy zbędnych, plastikowych odpadów.

Własne ujęcie wody pozwala na wykorzystanie naturalnych zasobów, w takiej ilości, jakiej potrzebujemy, bez konieczności transportowania jej. Wodociągi ciągle pracują: uzdatniają wodę i tłoczą ją do sieci przez kilka kilometrów. To generuje zużycie prądu, a tym samym emisję spalin.

Studnia głębinowa, a raczej jej użytkowanie uczy, jak rozsądnie korzystać z zasobów ziemi. Jest to szczególnie zauważalne w czasie suszy, kiedy to obniża się poziom lustra wody i spada efektywność pompy. Wtedy to dostrzegamy problem i zaczynamy korzystać z wody racjonalnie.

Studnia głębinowa jako inwestycja

Na koszt budowy studni głębinowej składają się:

• zrobienie odwiertu – ceny od 350 zł/metr;
• materiały – ceny od 4000 zł;
• robocizna firmy wykonawczej.

Całkowita cena studni głębinowej zależy przede wszystkim od głębokości odwiertu, rodzaju podłoża oraz ewentualnego uzdatniania wody. Koszt wynosi od 10 tys. zł do kilkunastu tys. zł. Może to się wydawać dużo, jednak często koszt przyłączenia działki do sieci wodociągowej jest znacznie wyższy. Tutaj oprócz opłaty za projekty przyłączy i cenę za metr przyłącza, należy wliczyć wydatki na wykonanie wykopów, dodatkowe prace hydrauliczne i elektryczne oraz na kształtowanie krajobrazu i renowację terenu, czyli np. ponowne nasadzenia albo wyrównania gleby.

Pamiętajmy też, że za budowę studni głębinowej płacimy tylko raz, potem ponosimy tylko koszt zużycia prądu przez pompę. Natomiast za korzystanie z wody z wodociągów co miesiąc.

Poza tym solidna studnia głębinowa podnosi wartość nieruchomości. W przypadku nieruchomości gruntowej stanowi ona część uzbrojenia. Studnia jest też atutem przy sprzedaży domu z ogrodem. Potencjalny właściciel nie musi obawiać się rachunków za pobór wody z sieci np. na podlewanie trawnika i rabat kwiatowych.

Zalety studni głębinowej – podsumowanie

Własna studnia głębinowa zapewnia niezależność od sieci wodociągowej. Nie musimy martwić się o przerwy w dostawie oraz rachunki. Za ujęcie wody płacimy tylko raz, a potem możemy korzystać z niego dowolnie. W wielu przypadkach koszty budowy studni głębinowej są podobne jak przyłącza.

Własne ujęcie wody to też rozwiązanie ekologiczne – wody z takiego ujęcia zwykle nie trzeba chemicznie uzdatniać np. za pomocą chloru ani transportować na duże odległości.

Choć studnia ma wiele zalet, to należy pamiętać, że wymaga regularnej konserwacji. Przynajmniej co dwa lata trzeba ją czyścić z nagromadzonych nieczystości oraz badać jakość wody pod względem zanieczyszczeń bakteryjnych i chemicznych. Dzięki temu zapewnimy efektywne działanie studni głębinowej na wiele lat, a my będziemy cieszyć się czystą i smaczną wodą.

Czy warto mieć własną studnię głębinową? Oczywiście, że tak – nawet wtedy, gdy nasz dom jest podłączony do sieci wodociągowej. Wtedy warto postawić na studnię kopaną, a wodę wykorzystywać do celów gospodarczych.