Nabycie nieruchomości wiąże się z różnorodnymi obowiązkami. Między innymi konieczne jest zgłoszenie faktu nabycia w celu ustalenia wysokości podatku od nieruchomości. Jak zrobić to skutecznie? Gdzie złożyć dokumenty? Jak ustala się podatek od nieruchomości? Na te pytania odpowiada Robert Tomaszewski – Prezes Zarządu w firmie Saveinvest Sp. z o.o.
Osoby fizyczne, będące właścicielami nieruchomości są zobowiązane złożyć we właściwym urzędzie miasta lub gminy informację o nieruchomościach i obiektach budowlanych. Tak stanowią przepisy ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych. Robi się to na potrzeby ustalenia podatku od nieruchomości. Siłą rzeczy wymóg ten dotyczy zatem właścicieli nieruchomości. Obowiązek może powstać w wyniku nabycia nieruchomości, ale też określonej zmiany stanu faktycznego, która spowoduje konieczność odmiennego naliczenia podatku od nieruchomości. Takim zdarzeniem może być chociażby rozpoczęcie wykorzystywania części nieruchomości na cele związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Wspomniana informacja musi przybrać odpowiednią formę. Ten dokument składa się na formularzu według ustalonego wzoru. Należy zatem po prostu wypełnić stosowne rubryki. Można to zrobić zarówno fizycznie – osobiście w urzędzie, wysłać formularz listem poleconym – jak i elektronicznie. Na dokonanie tego obowiązku mamy 14 dni od dnia wystąpienia okoliczności, uzasadniających powstanie albo wygaśnięcie obowiązku podatkowego. Ten czternastodniowy termin należy również odnosić do sytuacji, w której zaistniało zdarzenie, mające wpływ na wysokość podatku. Jak już wcześniej zostało wspomniane, takim zdarzeniem może być rozpoczęcie wykorzystywania części nieruchomości na cele związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Należałoby jeszcze dodać, kiedy właściwie powstaje obowiązek podatkowy. Aktualizuje się on nie w dniu nabycia nieruchomości albo zmiany stanu faktycznego, uzasadniającego zmianę podatku, ale od pierwszego dnia miesiąca, następującego po miesiącu, w którym zaistniały okoliczności uzasadniające jego powstanie. Inaczej mówiąc, jeżeli nieruchomość nabyliśmy 4 października 2020 r., to obowiązek podatkowy powstanie dopiero z dniem 1 listopada 2020 r. Od tego dnia za daną nieruchomość naliczany będzie podatek. Wyjątkiem od tej reguły jest sytuacja, w której okolicznością, od której jest uzależniony obowiązek podatkowy, jest istnienie budowli albo budynku lub ich części. Wówczas obowiązek podatkowy powstaje z dniem 1 stycznia roku następującego po roku, w którym budowa została zakończona albo w którym rozpoczęto użytkowanie budowli albo budynku lub ich części przed ich ostatecznym wykończeniem.
Na marginesie należałoby też wyjaśnić kwestię, o którą często pytają zdezorientowani właściciele nieruchomości. Samo zawarcie umowy przedwstępnej nie generuje obowiązku złożenia informacji w urzędzie miasta lub gminy. Umowa przedwstępna nie powoduje bowiem jeszcze przeniesienia własności danej nieruchomości. Obowiązek aktualizuje się dopiero w momencie podpisania umowy przyrzeczonej, czyli właściwej umowy sprzedaży. Każda osoba, która zawarła umowę deweloperską i czeka na swoje wymarzone mieszkanie, nie musi się martwić. Nawet po zapłaceniu całej należnej kwoty za mieszkanie i rozpoczęciu prac wykończeniowych, trzeba i tak poczekać na ostateczne zawarcie umowy przeniesienia własności nieruchomości w formie aktu notarialnego. Zresztą prawdopodobnie o obowiązku podatkowym poinformuje notariusz, wskazując na właściwy tryb postępowania w tej sytuacji – wskazuje Robert Tomaszewski – Prezes Zarządu w firmie Saveinvest Sp. z o.o.
Podatek od nieruchomości na dany rok podatkowy ustala w drodze decyzji właściwy organ podatkowy. Podatek jest płatny w ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego, w terminach: do dnia 15 marca, 15 maja, 15 września i 15 listopada. Oczywiście można też zrobić jeden przelew za cały rok. W przypadku nieruchomości, należących do osób fizycznych, w tym niewielkich domów i mieszkań, podatek wynosi co najwyżej kilkaset złotych rocznie. Jeżeli obowiązek podatkowy powstał lub wygasł w ciągu roku, podatek za ten rok ustala się proporcjonalnie do liczby miesięcy, w których istniał.